BİNA YÖNETİM SİSTEMLERİ FİNALE KADAR 8-14.ÜNİTE

ÜNİTE 8

BARINMA, İKAMET VE İAŞE YERLERİNDE İSG

Bina ve eklentileri, iş yerine bağlı çalışılan alanlar, çalışanların girip çıkılabileceği bina, tesis vb. ile ikamet edebileceği, yemek (iaşe) yiyebileceği dinlenme, çocuk emzirme, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden ve mesleki eğitim yerleri ve avlu gibi diğer eklentileri ifade eder.

***Barınma, dinlenme ve sosyal amaçlı kullanılan tesisler, yanıcı olmayan ve kolay tutuşmayan malzemeden inşa edilir.

YÜKÜMLÜLÜKLER ve RİSKLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

İşveren, çalışanların sağlık ve güvenliğini korumak için;

Asgari sağlık ve güvenlik şartlarını yerine getirir.

• Acil çıkış yolları ve kapılarını her zaman kullanılabilir durumda tutar.

İş yeri bina ve eklentilerinde yeterli aydınlatma, havalandırma ve termal konfor şartlarını sağlar.

• İş yerinin düzenini, sağlık ve güvenlik risklerine yol açmayacak ve çalışanların işlerini rahatça yapacakları şekilde sağlar.

• Acil durumları ve yangını önleyici ve bunların olumsuz sonuçlarını sınırlandırıcı gerekli tedbirleri alır ve belirtilen ekipman ve araç-gereçlerin periyodik bakım ve kontrolünü yapar, gerekli kayıtlarını tutar.

• Çalışanların barınma ihtiyacını karşılaması durumunda, barınma şartlarını çalışanların sağlığını ve güvenliğini koruyacak şekilde düzenler

İşveren belirtilen hükümleri yerine getirmek üzere, ihtiyaç duyduğu hâllerde, temizlik, periyodik bakım ve kontroller için, yapılacak işe uygun kişi, kurum ve kuruluşlardan destek alabilir

BARINMA, İKAMET VE İAŞE YERLERİNDE UYGULANACAK ASGARİ İSG ŞARTLARI

*Yapı alanının çevresi ve çalışma alanının etrafı kolayca görülebilecek, fark edilebilecek ve yetkisiz kişilerin girişine engel olacak şekilde çevrilerek işaretlenir

*Koğuşlarda tavan yüksekliği 2,8 m’nin altında olmamalıdır. hava hacmi, en az 12 metreküp olarak hesap edilmeli

*Konut ve koğuş pencerelerinin üst kısımları, her zaman açılıp kapanacak şekilde (vasistaslı) olacak, ayrıca koğuşlardaki havayı, devamlı bir şekilde değiştirebilecek tertibat, tesisat, baca, menfez veya elektrikli özel vantilasyon cihazları bulunacaktır.

***Koğuşlardaki yataklar, tabanla bağlantısı kesilecek surette karyola ve somyalar üzerine yayılacak, aralarında en az 80 santimetrelik bir açıklık bulunacak

***iki katlı karyola ranza kullanıldığı hâllerde, katlar arasındaki yükseklik ile karyola somyaların genişliği 80 santimetreden az olmayacaktır.

***Koğuşlarda, duvarlara çivi çakılması, elbise ve benzerinin asılması yasaktır. Koğuşlarda yatan işçi sayısı kadar, kilitli ve uygun elbise dolapları bulundurulacak ve bunların yüksekliği 170 santimetreden aşağı olmayacaktır.

***Tutuşturucu olarak benzol ve petrol gibi parlayıcı maddeler kullanılamaz.

***Koğuşlar her gün temizlenmelidir.

***Bekâr işçilere özgü binalarda kadınlarla 18 yaşından küçük çocuklar, erkeklerle ilişkisi olmayan ayrı ayrı özel kısımlarda yatırılacaktır

***Duş,hamam yapılacaktır.Çamaşırhane ve ütü için bölüm bulunmalıdır.



Havalandırma:Kapalı iş yerlerinde çalışanların ihtiyaç duyacakları yeterli temiz havanın bulunması sağlanır.

***Boğucu, zehirli veya tahriş edici gaz ile toz, buğu, duman ve fena kokuları ortam dışına atacak şekil ve nitelikte, genel havalandırma sisteminden ayrı olarak mekanik (cebri) havalandırma sistemi kurulur.

***Mekanik havalandırma sistemi kullanıldığında sistemin her zaman çalışır durumda olması sağlanır. Havalandırma sisteminin çalışmaması, iş sağlığı ve güvenliği yönünden tehlikeli ise arızayı bildiren kontrol sistemi tesis edilir. Mekanik ve genel havalandırma sistemlerinin bakım ve onarımları ile uygun filtre kullanım ve değişimleri yıllık olarak yetkili kişilere yaptırılır.

*Yangın duvarlarında delik ve boşluk bulunamaz.

***Mekanik duman kontrol sistemleri için tesis edilen havalandırma ve tahliye kanallarının çelik, alüminyum ve benzeri malzemeden yapılmış olması gerekir.

*Bilgisayar, televizyon, telefon ve iç haberleşme sistemleri kabloları ve yangın korunum sistemi için oluşturulan boruları ile alevlenmeyen sıvılar taşıyan yanmaz malzemeden yapılmış boruların kullanılmasına izin verilir.

***Duman kontrol sistemi uzaktan el ile kumanda edilerek veya yangın algılama ve uyarı sistemi tarafından otomatik olarak devreye sokulabilir. 51,5 m’den yüksek binalarda duman kontrol sistemleri yapılmalıdır.

Ortam Sıcaklığı :İş yerlerinde termal konfor şartlarının çalışanları rahatsız etmeyecek, çalışanların fiziksel ve psikolojik durumlarını olumsuz etkilemeyecek şekilde olması esastır.

Dinlenme, bekleme, soyunma yerleri, duş ve tuvaletler, yemekhaneler, kantinler ve ilk yardım odaları kullanım amaçlarına göre yeterli sıcaklıkta bulundurulur.

*Isıtma ve soğutma amacıyla kullanılan araçlar, çalışanı rahatsız etmeyecek ve kaza riski oluşturmayacak şekilde yerleştirilir, bakım ve kontrolleri yapılır.

***İş yerlerinde termal konfor şartlarının ölçülmesi ve değerlendirilmesinde TS EN 27243 standardından yararlanılabilir.

Aydınlatma ve Acil Durum Aydınlatması :İşin konusu veya iş yerinin inşa tarzı nedeniyle gün ışığından yeterince yararlanılamayan hâllerde yahut gece çalışmalarında, suni ışıkla uygun ve yeterli aydınlatma sağlanır. İş yerlerinin aydınlatmasında TS EN 12464-1: 2013; TS EN 12464-1.2011: 2012; standartları esas alınır.

***Bütün kaçış yollarının ve kaçış merdivenlerinin aydınlatılması gerekir.

***Acil durum aydınlatmasının normal aydınlatmanın kesilmesi hâlinde en az 60 dakika süreyle sağlanması şarttır. Acil durum çalışma süresinin kullanıcı yükü 200’den fazla olduğu takdirde en az 120 dakika olması gerekir.

***Deprem bölgelerinde, kaçış koridorları bataryalı armatürlerle aydınlatılmalıdır

Pencere ve Kapılar :İş yerlerinde pencerelerin ve tavan pencerelerinin, güvenli bir şekilde açılır, kapanır ve ayarlanabilir olması sağlanır. Pencereler açık olduğunda çalışanlar için herhangi bir tehlike oluşturmayacak şekilde

Yerleştirilir

Merdivenler :Merdivenlerin; iş yerinin büyüklüğüne, yapılan işin özelliğine, iş yerinde bulunabilecek azami kişi sayısına göre, ateşe dayanıklı yanmaz malzemeden, sağlam, yeterli genişlik ve eğimde, etrafı düşmelere karşı uygun korkuluklarla çevrili olması sağlanır.

***Yüksekliği 21,5 m’den yüksek binalarda, dışarıda açık merdiven olmamalıdır.

***Kaçış merdivenlerinde her döşeme düzeyinde 17 basamaktan çok olmayan ve 4 basamaktan az olmayan aralıkla sahanlıklar düzenlenir. Bina yüksekliği 15.50 m’den veya bir kattaki kullanıcı sayısı 100 kişiden fazla olan binalarda dengelenmiş kaçış merdivenlerine izin verilmez.

***Basamakların kaymayı önleyen malzemeden olması şarttır. Kaçış merdiveni sahanlığına açılan kapılar hiçbir zaman kaçış yolunun 1/3’ ünden fazlasını daraltacak şekilde konumlandırılamaz. Merdivenlerde baş kurtarma yüksekliğinin, basamak üzerinden en az 210 cm ve sahanlıklar arası kot farkının en çok 300 cm olması gerekir



***Herhangi bir kaçış merdiveninde basamak yüksekliği 175 mm’den çok ve basamak genişliği 250 mm’den az olamaz. Kaçış için kullanılmasına izin verilen merdivenlerde, basamağın kova hattındaki en dar basamak genişliği, konutlarda 100 mm’den ve diğer yapılarda 125 mm’den az olamaz. Her kaçış merdiveninin her iki yanında duvar, korkuluk veya küpeşte bulunması gerekir.

Dinlenme ve Yemek Yeme (İaşe) Yerleri:

*gerekli olan hâllerde, bu aralarda çalışanların dinlenebileceği uygun yerler sağlanır

*Konutlar hariç olmak üzere, alışveriş merkezleri, yüksek binalar içinde bulunan mutfaklar ve yemek fabrikaları ile bir anda 100' den fazla kişiye hizmet veren mutfakların davlumbazlarına otomatik söndürme sistemi yapılması ve ocaklarda kullanılan gazın özelliklerine göre gaz algılama, gaz kesme ve uyarı tesisatının kurulması şarttır

***Mutfakların bodrumda olması ve gaz kullanılması hâlinde, havalandırma sistemleri yapılır. İkinci bir çıkış tesis edilmeksizin gaz kullanılması yasaktır. Mutfak ve çay ocakları binanın diğer kısımlarından en az 120 dakika süreyle yangına dayanıklı bölmeler ile ayrılmış biçimde konumlandırılır

Soyunma Yerleri:

*termal konfor ve hijyen şartlarını haiz, kadın ve erkek çalışanlar için ayrı ayrı soyunma yerleri sağlanır.

***Soyunma yerleri günde en az bir kez temizlenmelidir

*Dolapların yüksekliği, 150 santimetreden aşağı olmayacak, üstte şapka ve altta ayakkabı konacak gözleri bulunacak ve ortasında iki elbise asmak için; özel bir çubuğu olacaktır

Duşlar, Lavabolar ve Tuvaletler:

*Duşlar, çalışanların rahatça yıkanabilmelerine imkân vermelidir.

***Yıkanma gün ve saatleri baylar ve bayanlar için ayrı ayrı düzenlenmelidir.

İlk Yardım ve Engelliler İçin Olanaklar :İş yerinin büyüklüğü, yapılan işin niteliği ve kaza riskine göre, iş yerinde bir ya da daha fazla ilk yardım ve acil müdahale odası bulunması sağlanır. İlk yardım odaları yeterli ilk yardım malzemesi ve ekipmanı ile teçhiz edilir ve buralarda sedyeler kullanıma hazır hâlde bulundurulur

Bina Etrafındaki Alanlar:

***Düşmelere karşı önlem olarak korkuluklar yapılmalıdır.

DEĞERLENDİRME SORULARI

1. İşçilerin kaldığı koğuşlardaki tavan yüksekliği en az kaç metre olmalıdır?

a) 2,4 b) 2,6 c) 2,8 d) 3,2 e) 3,4

2. İşçilerin kaldığı koğuşlarda kişi başına düşen hava hacmi en az kaç metreküp olmalıdır?

a) 8 b) 10 c) 11 d) 12 e) 15

3. Koğuşlarda karyolalar arasında en az kaç metrelik açıklık olmalıdır?

a) 0,6 b) 0,8 c) 1,0 d) 1,2 e) 1,5

4. Mutfakların diğer kısımlarla en az kaç dakika süreyle yangına dayanıklı bölmelerle ayrılmış biçimde konumlandırılmalıdır?

a) 60 b) 75 c) 90 d) 100 e) 120

5. Soyunma yerleri günde en az kaç kere temizlenmelidir?

a) 1 b) 2 c) 3 d) 4 e) 5

6. Yapı yüksekliği kaç metrenin üzerindeki binaların hol ve koridorlarında duman kontrol sistemi yapılması mecburidir?

a) 50,5 b) 50,5 c) 51,5 d) 52,5 e) 53,5

7. Aşağıdakilerin hangisinde acil durum aydınlatması şart değildir?

a) Yüksek binalarda b) Hastaneler ve huzur evlerinde c) Penceresiz binalarda

d) Kapalı otoparklarda e) Otel, motel ve yatakhanelerde



8. Normal aydınlatmanın kesilmesi durumunda, en az kaç dakika süreyle acil durum aydınlatması sağlanmalıdır?

a) 25 b) 30 c) 45 d) 50 e) 60

9. En yüksek ve en düşük aydınlatma seviyesi oranı aşağıdakilerden hangisinden az olamaz?

a) 1/25 b) 1/40 c) 1/50 d) 1/60 e) 1/100

10.Kaçış merdivenlerindeki basamak yüksekliği kaç mm’den çok olamaz?

a) 175 b) 160 c) 155 d) 140 e) 125

Cevap Anahtarı

1.C, 2.D, 3.B, 4.E, 5.A, 6.C, 7.D, 8.E, 9.B, 10.A

ÜNİTE 9

YER ÜSTÜ MADEN İŞLETMELERİNDE İSG

TEMEL KAVRAMLAR

Sondajla maden çıkarma :işlerinin yapıldığı iş yerleri, madenlerin sondaj kuyuları açılarak çıkarılması, arama amacıyla sondaj yapılması, çıkarılan madenlerin işlenmesi hariç satışa hazırlanması işlerini ifade eder.

Fennî nezaretçi: İş Sağlığı ve Güvenliği gereklerinin yerine getirilmesinden ve işletmenin teknik esaslar çerçevesinde çalıştırılmasından sorumlu, maden mevzuatına göre görevlendirilmiş maden mühendisini veya maden yüksek mühendisini ifade eder.

Freno,:varagel üzerinde taşımayı sağlayan sistemi ifade eder.

Grizu: metanın havayla karışımını ifade eder.

Rödövans sözleşmesi, ruhsat sahalarındaki madenlerin üretilerek değerlendirilmesi amacıyla üçüncü kişilere veya kuruluşlara tasarruf hakkı sağlamak üzere ruhsat sahasının tamamı ya da bir kısmı için ruhsat sahiplerinin bu kişilerle yapmış oldukları sözleşmelerdir.

Maden ocağı, kuyuları ve giriş çıkış yollarıyla yeraltındaki bütün kazıları, bu kazılardan çıkan pasanın çıkartıldığı yatımlı ve düz galerileri, diğer yolları ve üretim yerlerini, çıkarma (ihraç), taşıma, havalandırma tesislerini, yeraltında kullanılan enerjinin sağlanmasında ve iletilmesinde kullanılan sabit tesisleri ifade eder.

YÜKÜMLÜLÜKLER ve RİSKLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

*İşveren aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür

İş yerleri, çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehlikeye atmayacak şekilde tasarlanır, inşa edilir, teçhiz edilir, hizmete alınır, işletilir ve bakımı yapılır.

• İş yerinde yapılacak her türlü çalışma, yetkili kişinin nezaretinde ve sorumluluğu altında yapılır.

• Özel riski bulunan işler yalnızca bu işlerle ilgili özel eğitim alan ehil kişiler tarafından ve talimatlara uygun olarak yapılır.

• Tüm güvenlik talimatları çalışanların anlayacağı şekilde hazırlanır.

• İş yerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmeliğe uygun olarak yeterli ilk yardım donanımı sağlanır ve yılda en az bir defa olmak üzere düzenli olarak gerekli tatbikatlar yapılır.

• İSG Kanununun ilgili maddesi uyarınca gerekli kayıt ve bildirimleri yapar.

YER ÜSTÜ MADENCİLİK İŞ YERLERİNDE UYGULANACAK İSG KURALLARI

Organizasyon ve Gözetim

*İş yerleri tehlikelere karşı yeterli koruma sağlanacak şekilde organize edilir.



*Her iş yerinde işveren tarafından atanmış, çalışmanın devam ettiği sürece görev yapacak, yeterli beceri ve uzmanlığa sahip sorumlu kişi veya kişiler bulunur.

*Yapılan tüm çalışmalarda, çalışanların sağlık ve güvenliğinin korunmasının sağlanması için gözetim ve denetim yapılır

*Tek vardiyayla çalışılan iş yerlerinde veya tatil gibi güvenliği riske sokacak kadar ara verilmesinden sonra, çalışanlar ocağa girmeden ve herhangi bir faaliyete başlanmadan önce, sorumlu kişiler tarafından ocağın her yeri sağlık ve güvenlik yönünden denetlenir; çalışamaya uygun şartların varlığı tespit edilmeden ocağa girilmesine izin verilmez.

*Ocakların girilmesi yasaklanan kısımları, uyarı levhalarıyla belirtilir. Bu levhalar, tüm çalışanlar tarafından kolayca görülecek ve anlaşılacak biçimde hazırlanır ve yerleştirilir.

Mekanik ve Elektrikli Ekipman ve Tesisatlar.

***42 Voltun üzerindeki yerler, topraklamayla güvenlik altına alınır.

*İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği hükümleri dikkate alınır.

*Ocak içi şebekesine ve buna bağlı devrelere ait topraklama iletkenlerinde kesiklik veya kopukluk bulunmamalı; kablo ekleme kutuları veya başlıklarında, güvenli biçimde köprüleme yapılmalıdır.

Bakım ve Onarım

*uygun bakım planı yapılır.

*Bakım ve onarımdan sonra, ekipman ve tesisler kullanıma alınmadan önce kontrol edilir. Yapılan kontrol ve testlerle ilgili kayıt tutulur ve bu kayıtlar uygun şekilde saklanır.

Patlama Riski, Yangın Tehlikesi ve Zararlı Ortam Havası

*Ortam havasında sağlığa zararlı veya patlayıcı maddelerin bulunup bulunmadığının tespit edilmesi ve bu maddelerin konsantrasyonunun ölçülmesi için gerekli tedbirler alınır

***Yangın veya patlama tehlikesi bulunan ortamlarda tütün ve tütün ürünlerinin içilmesine izin verilmez. Bu tür ocaklara sigara, pipo, puro, kibrit, çakmak vb. madde ve malzemeler sokulmaz.

***Yangın çıkma ihtimali bulunan yerler yağ, kükürt, kömür tozu vb. kolay yanabilecek maddelerden temizlenir.

***50 kilogramdan az patlayıcı madde bulunan depolara ana yoldan 90 derecelik bir, daha çok patlayıcı madde bulunan depolara 90 derecelik iki dirsek oluşturan yolla girilmeli ve patlayıcı madde deponun son kısmına konulmalıdır.

***Bir patlama olasılığına karşı, patlayıcı madde depolarının karşısına, dirseklerden en az üç metre derinlikte hız kesici cepler yapılmalıdır. Yeraltı deposunda, sıcaklığın 8 dereceden aşağı ve 30 dereceden sağlanır.

Ulaşım Yolları

***Çalışma yerlerine buraları güvenli bir şekilde terk edebilmek için ulaşım yolları açılır.

Taşıma:

*taşıtlarda gerekli hız limitleri belirlenerek bu limitlere uyulması sağlanır ve bu taşıtlar sağlık ve güvenlik açısından uygun durdurma tertibatıyla donatılır.

***Taşıt yolları yeterli boyutlarda, uygun eğimde, düzgün kesitli ve olanakların elverdiği ölçüde düz doğrultulu yapılır. Mekanik manevra ve özel taşıma düzeni dışında, demir yollarında, eğim, % 05'i geçemez

***Taşıma elle, hayvanla veya bir mekanik araçla yapıldığı takdirde, galeri tabanından 180 santimetre yüksekliğe kadar, araçlarla galeri yan duvarlarından biri arasında, en az 60 santimetrelik yaya yolu bırakılır. Saniyede 1,5 metreyi geçmeyen hızla taşıma yapılan yollarda, bu hüküm uygulanmaz.



Açık Alandaki Çalışmalar

Açık alanda yapılan çalışmalarda aşağıdaki düzenlemeler yapılır:

• Çalışanlar, olumsuz hava koşullarına ve gerekli hallerde cisim düşmelerine karşı korunur.

• Gürültü, gaz, buhar, toz veya güneş gibi dış etkilerin olumsuz sonuçlarından çalışanların korunması sağlanır.

• Çalışanlar, herhangi bir tehlike durumunda iş yerini hemen terk edebilmeli veya kısa sürede yardım alabilmelidir.

• Çalışanların kaymaları veya düşmeleri önlenir

*Yeraltı veya yer üstü madenlerde kurtarma istasyonları kurulur

Arama, Kurtarma ve Tahliye:

yerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmeliğin 11’ inci maddesinin birinci fıkrası kapsamında destek elemanı görevlendirme zorunluluğunun 10’dan az olduğu ve çalışan sayısının da 10’dan az olduğu ocaklarda en az 10 çalışanın konu ile ilgili eğitim alması sağlanır.

Dinlenme Yerleri

*Yapılan işin özelliği nedeniyle çalışanların sağlığı ve güvenliği açısından gerekli hâllerde veya 10 ve daha fazla çalışanın bulunduğu iş yerlerinde uygun bir dinlenme yeri sağlanır

*Dinlenme yerlerinde sigara içmeyenleri sigara dumanından korumak üzere gerekli düzenleme yapılır.

***Engelliler için özel dinlenme lokasyonları tasarlanır

*Gebe ve emziren kadınlar için Gebe veya Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmelik hükümleri dikkate alınır.

TAŞ OCAKLARINDA UYGULANACAK ASGARİ İSG KURALLARI

*Kazı yüzeyleri ve şevlerin eğimi ve yüksekliği zeminin yapısına ve sağlamlığına ve uygulanan çalışma yöntemlerine uygun olur.

*Kazı yapılan ve lağım atılan kademe cepheleri, şantiyeler, işçilerin geçtiği bunlara yakın yollar, taşım yolları, kitle ve blok kayması ve parça düşmesi olasılığı yönünden ilgili nezaretçi tarafından sürekli olarak denetlenir

*Yüksekliği 5 metre ve eğimi 30 dereceden çok olan şevlerde, çatlak sökümü vb. çalışmalarda, işçilere emniyet kemerleriyle baret, emniyet ayakkabısı vb. kişisel koruyucular verilir

***Elle kazı ve yükleme yapılan açık işletmelerde kademe yüksekliği 3 metreyi, şev sağlam arazide 60 dereceyi, çöküntülü ve ezik arazide, kum, çakıl ve dere tortuları olan yerlerde, killi tabakalarda, ayrışıma uğramış kalkerlerde, parçalanmış volkanik taş ve tüflerde 45 dereceyi, kaygan ve sulu yerlerde 30 dereceyi geçemez.

***İskele çevrelerine en az 90 cm’lik korkuluklar konulmalıdır

Nakliyat ve Taşıma

Yanıcı Toz Bulunan Maden Ocakları

***Kendiliğinden tutuşmayı önleyecek tedbirler alınır.

*sağlık ve güvenlik dokümanında belirtilmedikçe, kömür madenleri yanıcı toz bulunan maden ocakları olarak kabul edilir. Yanıcı toz bulunan maden ocaklarında toz patlamasına karşı gerekli tedbirler alınır ve yalnız bu tür ocaklar için uygun olan patlayıcı maddeler ve ateşleyiciler kullanılır.



Yangın, Tutuşma ve Kızışma

***Kendiliğinden tutuşmanın önlenmesi veya erken fark edilmesi için gerekli tedbirler alınır. Zorunlu ihtiyaçtan daha fazla yanıcı madde yer altına indirilmez

Tahliye ve Kaçış

*Genel acil durum eğitimine ek olarak, çalışanlara sağlık ve güvenlik dokümanında belirlenen iş yerinin özelliğine uygun eğitim verilir.

*Tatbikatlarda, cankurtaranlar hazır olarak bekletilmelidir

DEĞERLENDİRME SORULARI

1. Metanın havayla karışımını aşağıdakilerden hangisi ifade eder?

a) Maden gazı b) Patlayıcı karışım c) Metan karışımı d) Grizu e) Kömür gazı

2. Ocakların girilmesi yasaklanan kısımları, ne şekilde belirtilir?

a) KKD b) Bariyer c) Uyarı levhaları d) Engel e) Sesli uyarı sistemi

3. Madenlerde yaya yolu yapılamıyorsa, yolların yan duvarında kaç metre aralarla sığınılabilecek cepler yapılır?

a) 45 b) 50 c) 55 d) 60 e) 65

4. İSG açısından madenlerde en az kaç işçinin bulunduğu yerlerde “dinlenme yeri” sağlanmalıdır?

a) 50 b) 40 c) 25 d) 10 e) 5

5. İskele çevresindeki korkuluk yüksekliği en az kaç cm olmalıdır?

a) 90 b) 92 c) 94 d) 98 e) 100

6. Elle kazı ve yükleme yapılan açık ocaklarda kademe yüksekliği kaç metreyi geçemez?

a) 2,8 b) 3,0 c) 3,2 d) 3,5 e) 3,8

7. Varagel üzerinde taşımayı sağlayan sistem aşağıdakilerden hangisidir?

a) Varagel taşıma b) Fren Varagel sistemi c) Varagel vagonu d) Varagel e) Freno

8. Kendine özgü havalandırma tesisi bulunan her maden ocağı ne sayılır?

a) Bağımsız bir ocak b) Havalandırma tesisli ocak c) Kendine özgü ocak

d) Bağımsız ocak e) İşletme ocağı

9. Acil Durumlar Hakkındaki Yönetmeliğe göre, yılda en az kaç defa tatbikat yapılır?

a) 1 b) 2 c) 3 d) 4 e) 5

10. Yer altı deposunda sıcaklığın hangi aralık arasında olması sağlanır?

a) 8-30 santigrat b) 10-20 santigrat c) 12-40 santigrat

d) 18-35 santigrat e) 25-35 santigrat

Cevap Anahtarı

1.D, 2.C, 3.B, 4.D, 5.A, 6.B, 7.E, 8.D, 9.C, 10.A

ÜNİTE 10

YER ALTI MADEN İŞLETMELERİNDE İSG

TEMEL KAVRAMLAR

***Madenlerde İSG sorumluluğu fennî nezaretçilerdedir.

Yer altı maden işlerinin yapıldığı iş yerleri: madenlerin yer altından çıkarılması, madenlerin çıkarma amacıyla araştırılması, çıkarılan madenlerin işlenmesi hariç, satışa hazırlanması işlerini ifade eder.

Açık işletme: yer üstündeki işletmeleri ifade eder.

Ateşleme, kazı işlerinde deliklere doldurulmuş olan patlayıcı maddelerin patlatılmasını ifade eder.



Ayak: maden içerisinde iki galeri arasında cephe hâlinde üretim yapılan yeri ifade eder.

Daimî nezaretçi:fennî nezaretçinin emir ve talimatı altında görev yapan ve Maden Kanununun ilgili maddesine göre atanmış kimsedir.

Fennî nezaretçi:İş Sağlığı ve Güvenliği gereklerinin yerine getirilmesinden ve işletmenin teknik esaslar çerçevesinde çalıştırılmasından sorumlu, maden mevzuatına göre görevlendirilmiş maden mühendisini veya maden yüksek mühendisidir.

Kendiliğinden emniyetli aygıt:içinde normal çalışması sırasında meydana gelebilecek herhangi bir ark veya kıvılcımın ortamda bulunan yanıcı gaz veya buharları patlatmayacağı biçimde yapılmış aygıttır.

Kişisel koruyucular:çalışanların iş kazasına uğramalarını veya meslek hastalıklarına tutulmalarını önlemek üzere, çalışılan yerin özelliğine ve yürürlükteki mevzuata göre çalışma süresince kullanmak zorunda oldukları gözlük, maske, baret, koruyucu ayakkabı, eldiven, yağmurluk, emniyet kemeri vb. koruyuculardır.

YÜKÜMLÜLÜKLER ve RİSKLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

*** Denetimin yapılmamasından, öneri ve önlemlerin yerine getirilmemesinden işveren sorumludur.

***Çalıştırılan işçi sayısı, 24 saatte 300’ü geçen ocaklarda, fennî nezaretçiye yardımcı olmak üzere bir ve artan her 200 işçi için, ayrıca bir yardımcı atanır.

* Fennî nezaretçi görevini üstlenecek maden yüksek mühendisi veya mühendisinin bir maden işletmesinin teknik işlerinde, en az 5 yıllık deneyiminin bulunması zorunludur.

* Toplam gücü 100 kilovatın üstünde veya buna eşit beygir gücünde motorların veya herhangi birinin gücü 25 kilovatı geçen makinaların yahut yüksek gerilimin kullanıldığı işletmelerde, makina ve tesisler, bu işlerde en az 3 yıl çalışmış bir elektrik yüksek mühendisi veya mühendisinin sorumluluğuna verilir.

*** Ocak içinde, herhangi bir işte, en az 6 ay çalıştıktan sonra, bu işi yalnız başına yapabileceklerine ve ocağın güvenlik ve çalışma koşullarına uyum sağladıklarına yetkililerce kanaat getirilen işçiler, deneyimli işçi sayılırlar

Patlayıcı Maddeler:

*Ocakta kullanılacak patlayıcı maddeler, güvenlik önlemleri altında yetkili ve sorumlu bir kimse nezaretinde, derhal, patlayıcı madde deposuna taşınır. Patlayıcı maddeleri, bu amaçla eğitilmiş, fennî nezaretçi tarafından görevlendirilmiş ve en az ilkokul mezunu, yeterlik belgesine sahip ateşleyicilerden başkasının alması ve ateşlemesi yasaktır.

* İnsan ve malzeme taşımasında kullanılan kuyularda, lağımlarda, ana nefeslik yollarında, eğimli ve düz yollarda, hava hızı, saniyede 8 metreyi geçmez. Havasında % 19’dan az oksijen, % 2’den çok metan, % 0.5’ten çok karbondioksit, 50 ppm (%0.005)’den çok karbonmonoksit ve diğer tehlikeli gazlar bulunan yerlerde çalışılmaz. 8 saatlik çalışma için müsaade edilen en yüksek hidrojensülfür oranı 20 ppm (% 0,002)’dir.

*** Ocağın nem ve sıcaklığı periyodik olarak ölçülür

* Ocağın çeşitli kısımlarında, sıcaklık ve nem oranı düzenli olarak ölçülür.

*** Taşıma halatları, taşıma öncesi en az 20 kez denenmelidir.

***İşçilerin gidiş gelişlerine izin verilen ve eğimleri 25 - 45 derece arasında olan yollarda, tabana basamaklar yapılır veya merdivenler kurulur

*** Eğim 45 dereceyi geçtiği takdirde, merdiven, ayrıca, en az 25 metrede bir dinlenme sahanlığı yapılması zorunludur. Eğim 70 dereceyi geçerse, dinlenme sahanlıkları arası en çok 10 metredir

***İnsan taşınmasındaki en ağır yük, malzeme taşınmasındaki en ağır yükün % 75’ini geçemez. Her taşıyıcı halat, insan taşıması için hizmete konulmadan önce, taşınması öngörülen yükle en az 20 kez taşıma deneyine tabi tutulur

*** Tozların havaya karışmasına engel olacak tedbirler alınmadığı takdirde ocak dışında hava giriş kuyusuna 80 metreden daha yakın eleme ve ayıklama tesisi kurulmaz.



*Grizu ölçmelerinin sonuçları, noterce onaylı emniyet defterine, ölçmeyi yapan tarafından yazılır ve imzalanır. Bacalar, grizu bulunabilecek eski çalışma yerlerinde veya ani grizu boşalabilecek yönlerde devam ettirildiği takdirde, ilk önce, yukarıda sözü edilen kimselerin gözetiminde en az 25 metre boyunda kontrol sondajları yapılır

*** Grizulu ocaklarda, en geç 10 günde bir hava ölçümü yapılmalıdır.

*** Havası % 2’den çok metan olan ocaklarda çalışma durdurulur.

*** Genel havasındaki metan oranı % 1,5’i geçen yerlerdeki iletkenlerin ve elektrikli aygıtların gerilimi derhal kesilir ve şartlar düzelmedikçe yeniden verilmez

***Çalışanların en az % 3’ü, gerektiğinde kurtarma işleri için eğitilir.

Kurtarma ve İSG Teşkilatı:Ocaklarda çalışan işçilerin, on kişiden az olmamak üzere, en az % 3’ü, gerektiğinde kurtarma işinde görevlendirilmek üzere, önceden eğitilir.

DEĞERLENDİRME SORULARI

1. Madenlerin yer altından çıkarılması, madenlerin çıkarma amacıyla araştırılması, çıkarılan madenlerin işlenmesi hariç, satışa hazırlanması işlerine ne ad verilir?

a) Yer altı maden işlerinin yapıldığı iş yerleri b) Yer işletmeciliği c) Kömür işletmesi

d) Maden işletmesi e) Rödövans sözleşme işletmesi

2. Fennî nezaretçinin emir ve talimatı altında görev yapan ve Maden Kanununun ilgili maddesine göre atanmış kimse kimdir?

a) Maden nezaretçisi b) Atanmış nezaretçi c) Daimî nezaretçi

d) İşveren vekili e) Talimatlı nezaretçi

3. İş Sağlığı ve Güvenliği gereklerinin yerine getirilmesinden ve işletmenin teknik esaslar çerçevesinde çalıştırılmasından sorumlu, maden mevzuatına göre görevlendirilmiş maden mühendisini veya maden yüksek mühendisi aşağıdakilerden hangisidir?

a) Nezaretçi b) Sürekli nezaretçi c) Daimî nezaretçi d) Maden nezaretçisi e) Fennî nezaretçi

4. Fennî nezaretçi en az kaç günde bir ocağın işçi çalıştırılan yerlerini denetlemek, sonucunu, noterce onaylı

fennî nezaretçi rapor defterine, öngöreceği öneri ve önlemlerle birlikte yazıp imzalamak zorundadır?

a) 10 b) 15 c) 18 d) 20 e) 30

5. Denitimin yapılmamasından, öneri ve önlemlerin yerine getirilmemesinden kim sorumludur?

a) Daimî nezaretçi b) Fennî nezaretçi c) Sorumlu müdür

d) İşveren e) İş Güvenliği Uzmanı

6. Günde (24 saatte) kaç işçi çalıştıran yer altı maden işletmelerinde fennî nezaretçiye bir yardımcı atanır?

a) 50 b) 150 c) 200 d) 300 e) 500

7. Fennî nezaretçilik yapacak maden yüksek mühendisinin bir maden işletmesinde teknik işlerde en az kaç yıllık tecrübesi olmalıdır?

a) 3 b) 5 c) 7 d) 9 e) 15

8. Deneyimli işçi sayılabilmesi için bir işçinin ocak içinde en az kaç ay çalışması gerekir?

a) 2 b) 4 c) 6 d) 12 e) 24

9. Derinliği kaç metreden az olan kuyularda, işçilerin çıkabileceği, sağlam ve bakımlı bir merdiven bulunması zorunludur?

a) 50 b) 60 c) 75 d) 80 e) 100

10. Kurtarma istasyonu çalışanı başmühendisin en az kaç yıllık ocak çalışmalarında bulunmuş olması ya da güvenlikle ilgili bir görev yapmış olması gerekmektedir?

a) 5 b) 3 c) 2 d) 1 e) 4

Cevap Anahtarı

1.A, 2.C, 3.E, 4.B, 5.D, 6.D, 7.B, 8.C, 9.A, 10.B



ÜNİTE 11

ALTYAPI TESİSLERİNDE VE AFETLERDE İSG

***Altyapı tesisleri, kanalizasyon ve içme suyu şebeke ve arıtmalarıdır.

TEMEL KAVRAMLAR

Altyapı tesisi, kanalizasyon ve içme suyu şebeke ve arıtmalarını ifade eder.

Muhtemel deprem, tesisin tasarlanan hizmet süresi içerisinde meydana gelmesi olası deprem olup 50 yıllık zaman aralığı içerisinde %50 olasılıkla meydana gelebilecek, 72 yıl dönüş periyotlu bir deprem büyüklüğünü ifade eder. Maksimum deprem ise 50 yıllık zaman aralığı içerisinde %10 olasılıkla meydana gelebilecek, 475 yıl dönüş periyotlu bir deprem büyüklüğünü ifade eder.

Sınai imalat, depo, kaptaj, atık su ve içme suyu arıtma tesisleri, terfi merkezi, vantuz, tahliye, baca vb. tesislere ait imalatları ifade eder.

TSE standartları ise Türk Standartları Enstitüsünce yürürlüğe konulmuş standartları ifade eder.

Binaların güçlendirilmesi, deprem hasarlarına neden olacak kusurların giderilmesi, deprem güvenliğini arttırmaya yönelik olarak yeni elemanlar eklenmesi, kütle azaltılması, mevcut elemanlarının deprem davranışlarının geliştirilmesi, kuvvet aktarımında sürekliliğin sağlanması türündeki işlemleri içerir.

TEMEL YÜKÜMLÜLÜKLER

Etüt çalışmaları kapsamında aşağıdaki hususlar incelenir:

• Coğrafi durum, • Sosyoekonomik durum,

• Mevcut tesislerin durumu, • Harita ve imar durumu,

• Enerji tesislerinin durumu, • Nüfus ve yerleşim durumu,

• İçme suyu temini durumu, • Atık su ve yağmur suyu hatlarının deşarjı.

Planlama çalışmaları kapsamında aşağıdaki hususlar incelenir:

• İçme suyu tesis ihtiyacı, • İçme suyu arıtma tesis ihtiyacı,

• Atık su tesis ihtiyacı, • Atık su arıtma tesis ihtiyacı,

• Yağmur suyu tesis ihtiyacı,

• Altyapı tesisinin ömrü dikkate alınarak tesisten yararlanabilecek mevcut ve gelecekteki nüfus,

• Altyapı tesisinin ömrü dikkate alınarak mevcut ve gelecekte ihtiyaç duyulacak içme suyu miktarı,

• Altyapı tesisinin performans kıstasları,

• Altyapı tesisinin bakım, onarım ve işletme parametreleri,

***Hasar görmüş, ancak ıslahı mümkün binalar bir yıl içinde tamir edilmelidir

Yapı Zemin İlişkisi

Yapı ve ikamet için yasak bölge sayılan yerlerde bina yapılamaz ve mevcut binalar onarılamaz. Ayrıca yapay dolgu zeminler üzerinde, inceleme ve değerlendirme yapılarak özel önlem alınmadıkça bina yapılamaz.

*Çığ düşmesi, kaya düşmesi veya yer kayması afetlerinden herhangi birine uğrayan ve bu afetlerden biri için afet bölgesi olduğu kararname ile tespit ve ilân edilen yerlerde bina yapılamaz ve mevcut binalar onarılamaz.

*Sınai imalatı tasarımı TSE standartları AB düzenlemelerine uygun yapılır.



*Afet bölgelerinde inşa edilecek yapılar için TS ve ilgili mevzuat uygulanır.

PROJELENDİRME ve İNŞAAT

*Altyapı tesisleri afet duyarlılık bilgileri göz önüne alınarak projelendirilir.

• Altyapı projeleri ilgili düzenlemeler ile bu düzenlemelerde belirtilmeyen hususlarda öncelikle TSE standartları esas alınmak kaydı ile ilgili AB düzenlemelerine uygun olarak hazırlanır ve uygulanır.

• Mümkün ise alternatif içme suyu kaynağı sağlanır.

• İçme suyu dağıtım şebekesi kapalı göz olarak tasarlanır.

• Acil durumda kullanılmak üzere yer altı su kaynakları belirlenir.

• İtfaiye ve hastanelere yedek su rezervi sağlanır.

• İçme suyu şebekesi ana güzergâhı, alt geçit, tünel, metro, çok bodrumlu yapılar vb. su baskınına duyarlı tesislerden uzak olacak şekilde tasarlanır.

• Arıtma tesisleri, su depoları ve ana isale güzergâhları, yeşil kuşaklar ile diğer bölgelerden ayrılır.

• Yağmur suyu ve atık su şebekeleri birbirlerinden ayrı olarak ve zorunlu hâller dışında içme suyu şebekesi ile çakışmayan güzergâhlarda düzenlenir.

• Alternatif bulunması halinde ana şebeke hatları yeşil bandın altından geçirilir.

• Su ve enerji şebekeleri planlama aşamasında koruma altına alınır.

• Bölgesel emniyet vana sistemi oluşturulur.

• Bina girişlerinde, afet anında su kesici vana sistemi bulundurulur.

• Şebeke ile konutlar arasındaki abone bağlantıları ve bağlantı parçaları esnek ve çabuk kırılmayan malzemeden seçilir.

• Boru cinsleri, bağlantı şekli ve oluşturulacak düğüm nokta detaylarının teşkilinde kullanılacak malzemeler, uygunluğu tespit edilerek seçilir.

• Zorunlu haller dışında yapay dolgu alanlarına boru hattı tesis edilmez.

• Hidrolik hesaplamalarda kullanılacak taşkın periyodu tesisin önemi ve performans kıstasları göz önüne alınarak seçilir.

• Yangın muslukları için ilgili düzenlemelerde belirlenen gerekli minimum basınç sağlanır.

• Afet anında, depo ve terfi merkezlerinde su tahliyesinin yapılabilmesine yönelik gerekli tedbirler alınır.

• İçme suyu kaynakları ve barajlar çevresinde havza denetimi yapılarak, bu havzalarda afetler nedeniyle içme suyunun kirlenmesine yol açabilecek kullanımlara izin verilmez.

• Altyapı tesislerinde afet anında devreye girmek üzere yedek enerji kaynakları bulundurulur.

• Proje yapacak teknik elemanların, ilgili düzenlemelerde belirtilen meslek gruplarına mensup olması zorunludur.

• Sınai ve borulu imalatlarda, proje paftalarının ölçek ve boyutları altyapı projelerine ilişkin düzenlemelerde belirtilen esaslara uygun olarak hazırlanır

***Kullanılan boru türlerine göre, içme suyu hatlarında Colebrooke-White, William-Hazzen ve Darcy-Weissbach formülleri atık su hatlarında Manning ve Kutter formülleri kullanılarak gerekli hidrolik hesaplamalar yapılır.



*Toprak altına döşenecek boruların direnci ve çökmeye bağlı emniyet katsayıları hesaplamaları Alman Su Yönetimi, Atık Su ve Katı Atık Birliğinin ATVDVWK A 127 kuralları ve kullanılan borulara ilişkin standartlara göre yapılır.

***Altyapı tesislerinin paftaları koordinatlı ve 1/5000 ölçeğinde hazırlanır.

DEĞERLENDİRME SORULARI

1. Depo, kaptaj, atık su ve içme suyu arıtma tesisleri, terfi merkezi, vantuz, tahliye, baca vb. tesislere ait imalatları aşağıdakilerden hangisi ifade eder?

a) Tesis üretimi b) Altyapı tesisi c) Sınai imalatı d) Merkezi tesis e) Şehir altyapı tesisi

2. İçme suyu isale ve şebeke hatları ile atık su ve yağmur suyu ana kolektör ve şebeke hatlarına ait imalatları aşağıdakilerden hangisi ifade eder?

a) İçme suyu tesisi b) Atık su tesisi c) İsale imalatı

d) İsale hattı e) Boru imalatı

3. Altyapı tesisi yapılacak alanların etüt ve planlaması, konuyla ilgili düzenlemeler ile bu düzenlemelerde belirtilmeyen hususlarda öncelikle TSE standartları esas alınmak kaydı ile aşağıdakilerden hangisine uygun olarak yapılır?

a) AB Düzenlemelerine b) TSE Normlarına c) Altyapı Tesisler Yönetmeliğine

d) Afet Yönetmeliğine e) 121 Sayılı ILO Sözleşmesine

4. Birinci ve ikinci derece deprem bölgelerinde, kazık başlığının altındaki kazık boyu donatının çapı mm’den az olmayacaktır?

a) 7 b) 8 c) 9 d) 10 e) 11

5. Yıkılması gereken yapılarda tehlikenin giderilmesi için, sahiplerine en çok kaç gün süre verilir?

a) 6 b) 5 c) 4 d) 3 e) 2

6. Hasarlı ve ıslahı mümkün olan binalar, kaç yıl içinde tamir edilmez ve itiraz da edilmez ise yıktırılır?

a) 0,8 b) 1,0 c) 1,2 d) 1,5 e) 2,0

7. Araştırma çukurları, boru hattının yerleştirileceği seviyenin en az kaç metre altına inecek şekilde açılır? a) 1,8 b) 1,7 c) 1,5 d) 1,0 e) 0,5

8. Yapılan içme suyu, kanalizasyon, yağmur suyu, elektrik, doğalgaz ve telefon gibi tüm altyapı tesis inşaatlarına ilişkin bütünleşik paftalar, koordinatlı olarak hangi ölçekte hazırlanır?

a) 1/1000 b) 1/2000 c) 1/5000 d) 1/10000 e) 1/50000

9. Kerpiç duvarlı yığma binalarda desteklenmemiş duvar uzunluğu en fazla kaç metre olmalıdır?

a) 1,5 b) 2 c) 3,5 d) 4 e) 4,5

10. Öndökümlü panel betonu basınç dayanımı minimum kaç MPa olmalıdır?

a) 40 b) 45 c) 50 d) 55 e) 90

Cevap Anahtarı 1.C, 2.E, 3.A, 4.B, 5.D, 6.B, 7.D, 8.C, 9.E, 10.A



ÜNİTE 12

BİNALARDA AYDINLATMALAYA İLİŞKİN İSG

*Aydınlatma (illumination):Nesnelerin görülüp algılanabilmeleri için yüzeylerine ışık uygulanmasıdır *Binaların, iş yerlerinin gün ışığıyla yeter derecede aydınlatılmış olması esastır.

*Genel aydınlatma, otoyollar ve özelleştirilmiş erişme kontrollü kara yolları hariç, kamunun genel kullanımına yönelik bulvar, cadde, sokak, alt-üst geçit, köprü, meydan ve yaya geçidi gibi yerler ile halkın ücretsiz kullanımına açık ve kamuya ait park, bahçe, tarihî ve ören yerlerinin aydınlatılması ile trafik sinyalizasyonunu ifade eder.

*İş yerleri, mümkün olduğunca doğal olarak aydınlatılır. Doğal aydınlatmanın yeterli olmadığı durumlarda çalışanların sağlık ve güvenliğinin korunması amacına uygun şekilde yeterli suni aydınlatma yapılır.

AYDINLATMA PRENSİPLERİ

*İyi aydınlatma için, ışığın rengi, yayılması, yönü ve miktarı vb. birçok faktör göz önünde bulundurulmalıdır.

*Aydınlatılan yüzeyin yapısı da önemlidir. Koyu gri, kirli bir yüzey, üzerine düşen ışığın ancak yüzde 10-12′sini yansıtırken, açık renkli temiz bir yüzey yüzde 90′dan fazlasını yansıtabilir.

*Işık kaynağındaki herhangi bir kirlilik, kaynağın yaydığı ışığın miktarını önemli derecede azaltır. Sanayide, ışık kaynaklarının tozlanması, aydınlatmanın altı ayda % 50’ye kadar azalmasına, tozlu ortamda ise daha çok azalmasına neden olur.

DOĞAL AYDINLATMA

*Işık kaynaklarından bazıları kendiliğinden ışık üretir. Bunlara doğal ışık kaynakları denir. En büyük doğal ışık kaynağımız güneştir

*Gün ışığı ile aydınlatmanın en önemli sorunu, ışık şiddetinin gün boyu değişik düzeylerde olabilmesi ve mevsim değişikliklerinde, önemli yeğinlik farklarının söz konusu olmasıdır. Bu tip aydınlatma projelerinde, normal koşullarda sağlanan aydınlatmanın belli ölçülerde düşüşü normal kabul edilir.

*temelde gün ışığı aydınlatması, normal düzeyin % 70′ine indiğinde, daha aşağı bir aydınlatma koşulunun oluşmaması için önlemler alınmalıdır.

YAPAY AYDINLATMA

*Doğal ışık kaynaklarından gece aydınlatması için yeteri kadar yararlanamayız. Bu nedenle gece aydınlatmasında insanlar tarafından yapılmış yapay ışık kaynakları kullanılır. Ampul, trafik lambası, mum, meşale, bilgisayar ekranı ve fener yapay ışık kaynaklarıdır.

Atölyelerin Aydınlatılması: Bir atölye kısmi olarak aydınlatılmak istendiğinde, lamba yüksekliğiyle lambalar arası uzaklık arasındaki orana özen göstermek gerekli değildir. Çalışma yerleri değişik aralıklarla yerleştirildiği için, ışıklık yerleri de ona göre ayarlanmalıdır.

*Tezgâhların Aydınlatılması: Tezgâhlar değişik biçimlerde aydınlatılırlar. Çalışılan iş, tezgâh üzerine yatay olarak yerleştirilmiş ve ışıklar alçağa asılmışsa, ışıklığın alt ucunun, çalışanın bakış çizgisinin altında olmasına özen gösterilmelidir

*Düşey Panoların Aydınlatılması: Düşey olarak yerleştirilmiş parlak panoların, camlı göstergelerin üzerinde, görmeyi zorlaştıran parazit yansımaların oluşmaması için, ışıklıkların yeterli yüksekliğe yerleştirilmeleri yararlı olur.

* Büroların Aydınlatılması: Büro çalışmasının yapıldığı odalar tekdüze aydınlatılır. Bu nedenle lambalar arası uzaklığın, lambanın masadan yüksekliğinin 1.5 katını aşmaması gerekir. Ayrıca ışıklık yerleri, çalışma masalarının konumuna göre saptanır. Buna, istenmeyen yansımaları gidermek için özen göstermelidir. Özellikle kurşun kalemle yapılan çalışmalarda, parazit yansımalar, kurşun kalem iziyle beyaz kâğıt arasındaki kontrastı azaltarak, bazen tamamen ortadan kaldırarak.



BİNA ÇEVRESİ VE TESİSLERİN GENEL AYDINLATMASI

*Yapı alanındaki çalışma yerlerinin, barakaların ve yolların aydınlatılmasında aşağıdaki hususlara uyulur:

• Yapı işlerinin gündüz yapılması esastır, çalışma yerleri, barakalar ve yollar mümkün olduğu ölçüde doğal olarak aydınlatılır. Gece çalışılmasının gerekli veya zorunlu olduğu çalışmalarda veya gün ışığının yetersiz olduğu durumlarda uygun ve yeterli suni aydınlatma sağlanır.

*İş yerlerindeki bütün acil çıkış yolları ve kapılarının; aydınlatılması gereken acil çıkış yolları ve kapılarında, elektrik kesilmesi hâlinde yeterli aydınlatmayı sağlayacak ayrı bir enerji kaynağına bağlı acil aydınlatma sistemi bulundurulur.

*Acil durum aydınlatmasının normal aydınlatmanın kesilmesi hâlinde en az 60 dakika süreyle sağlanması şarttır. Acil durum çalışma süresinin kullanıcı yükü 200’den fazla olduğu takdirde en az 120 dakika olması gerekir.

***Acil durum çalışma süresi sonunda bu aydınlatma seviyesinin herhangi bir noktada 0.5 lux’ten daha düşük bir seviyeye düşmemesi gerekir. En yüksek ve en düşük aydınlatma seviyesine sahip noktalar arasındaki aydınlatma seviyesi oranı 1/40’tan fazla olamaz.

BİNA AYDINLATMASINDA İSG ve ERGONOMİ KURALLARI

***İş yerinde açık alanlar en az 20 lüks ile aydınlatılmalıdır.

DEĞERLENDİRME SORULARI

1. Nesnelerin görülüp algılanabilmeleri için yüzeylerine ışık uygulanmasına ne ad verilir?

a) Işıklandırma b) Işık uygulaması c) Görselleştirme d) Nesnelleştirme e) Aydınlatma

2. Binaların aydınlatmasında hangi standartlar esas alınır?

a) EN TS 1900-1 ile EN TS 1400-1 b) TS ILO 9000:2009-1 ile TS ILO 9100:2000-1

c) TS EN 12464-1: 2013 ile TS EN 12464-1.2011: 2012 d) TSE BSI 9000 ile TS BSI 9100

e) TSE ILO 1900:2000 ile TSE ILO 1400:1900

3. İş yerleri mümkün nispette ne şekilde aydınlatılır?

a) Yapay b) Doğal c) Suni d) Lokal e) Kısmi

4. Ortamların aydınlığı ne şekilde nitelendirilir?

a) Aydınlık ya da aydınlık olmayan b) Aydınlık ya da karanlık c) Lokal veya kısmi

d) Sert veya yumuşak e) Gölgeli veya gölgesiz

5. Koyu gri, kirli bir yüzey vb. üzerine düşen ışığın yüzde kaçını yansıtır?

a) 10-12 b) 20-22 c) 30-32 d) 40-42 e) 50-52

6. Açık renkli temiz bir yüzey ışığın yüzde kaçından fazlasını yansıtabilir?

a) 100 b) 99 c) 95 d) 90 e) 85

7. Işık kaynağının tozlanması, aydınlatmanın yüzde kaç azalmasına sebep olur?

a) 1 b) 5 c) 10 d) 50 e) 100



8. Temelde gün ışığı aydınlatması, normal düzeyin yüzde kaçına indiğinde, daha aşağı bir aydınlatma koşulunun oluşmaması için önlemler alınmalıdır?

a) 50 b) 60 c) 70 d) 80 e) 90

9. Bürolarda lambalar arası uzaklığın, lambanın masadan yüksekliğinin kaç katını aşmaması gerekir?

a) 1,25 b) 1,5 c) 1,75 d) 2 e) 2,5

10. Kaç °C’den aşağı sıcaklıkta parlayabilen, buhar çıkaran benzin, benzol gibi sıvılar, aydınlatma cihazlarında kullanılmaz?

a) 35°C b) 30°C c) 40°C d) 50°C e) 45°C

Cevap Anahtarı 1.E, 2.C, 3.B, 4.D, 5.A, 6.E, 7.D, 8.C, 9.B, 10.A

ÜNİTE 13

BİNALARIN İŞLETME, BAKIM VE ONARIMINDA İSG

*Yapılan istatistikler göstermektedir ki, iş kazaları sebeplerine göre sınırlandırıldıklarında makine kazaları üçüncü sırayı almaktadır. Ayrıca kazalardan meydana gelen ölümler ve maluliyetler incelenecek olursa mekanik sebeplerinin dördüncü sırada olduğu görülmektedir.

*Kazalar, makine-insan ilişkileri yönünden incelendiğinde en tehlikeli kazaların, yani ölümcül ve sakatlık bırakan kazaların büyük bir kısmının, makinelerde yapılan bakım ve onarım sırasında meydana geldiği görülmektedir

İŞLETME, BAKIM VE ONARIMINDA İSG

*Bakım ve onarım işlerinin yapılmasında hedefler kısaca şunlardır:

• Sistemin düzgün çalışmasını sağlamak,

• Tesisin ömrünü uzatmak,

• Arıza ve kaza olmadan, tespit yapıp tedbir almak üzere yoğunlaşmıştır.

*Bakım onarım sonrası sistem yeniden kurulmalı ve kontrolü yapılmalıdır.

BAKIM VE ONARIMDA İŞ KAZALARININ SEBEPLERİ

Bakım ve onarım işlerindeki kazalar genellikle işe başlamadan önce ve işin bitiminde meydana gelmektedir. Bu sebeple bakım ve onarım işlerine başlamadan önce gerekli tedbirlerin alınması, tehlikelerin gözlenmesi, işe apar topar (alelacele) dalınmaması gerekmektedir.

***Makineler kullanılmadan bakım, onarım, temizlik vb. yapılmalıdır.

***Maşon ve flanşlar sökülmeden önce etrafı kurşun levha ile korunmalıdır.

Parlayıcı ve Patlayıcılarda Bakım ve Onarım

Parlama, patlama, yanma şeklinde meydana gelen kazalar meydana gelebilir. Parlama patlama yanma ihtimali bulunan iş yerlerinde çalışmaya başlamadan önce, parlama ve patlamaya karşı tedbir alınması önemlidir

***Dört metreden yüksek dış kısımlarda güvenlik tedbirleri alınmalıdır.

***Muayene ve bakım sırasında, güç kesilmeli, şalter kilitlenmelidir.

MAKİNA BAKIM VE ONARIMINDA İŞ GÜVENLİĞİ



Makina bakımlarında uyulması gerekli İSG kurallarına şöyle sıralamak mümkündür:

• Çalışan makina üzerinde hiçbir surette bakım yapılmamalıdır. Makina tamamen durduktan sonra bakım, temizlik ve yağlama gibi işlemler yapılmalıdır.

• Bakıma alınan makinenin elektrik devresinin akımı kesilmeli ve makine kilitlenmeli, kilitleme tertibatı yok ise sigorta alınmalıdır ve üzerine ikaz levhası (kart) asılmalıdır (Şekil 6).

• Ünitedeki makine ve donanımlarında yapılacak bakımlarda, işin yapılma şekli ve zamanı için işin sahibi olan kısımla anlaşma sağlanmalı ve gerekli hâllerde zehirli, zararlı ve yanıcı maddelerin olup-olmadığı konusunda İş güvenliği hakkında ilgili servisine kontrol ettirilip çalışma izni alınmalıdır. İş güvenliği yetkililerin öngördüğü önlemler alınmadan çalışmaya başlanmamalıdır

***Bakımı yapılan makine şalterine kart bırakılmalı: “Tehlike: Kullanmayın

ELEKTRİK BAKIM VE ONARIM İŞLERİNDE İŞ GÜVENLİĞİ

***Elektrik tesisatının, cihazlarının veya çıplak iletkenlerinin daima gerilim altında bulunduğu kabul edilmeli ve teknik bir zorunluluk olmadıkça gerilim altında elektrik onarımı yapılmamalıdır.

*Elektrik tesisatı veya teçhizatının bakım ve onarımında bunları devreden çıkaracak bir devre kesme tertibatı bulunmalı, devreden çıkarıldıktan sonra bunların topraklı olması hâli devam etmelidir. Alçak gerilimli tesislerde yapılacak işlere girişilmeden önce gerilim kesilmelidir. Ancak zorunluluk hâllerinde, çalışma müsaadesi veya hizmet talimatında sayılan şartlar dâhilînde ve aşağıdaki hususlara uyularak çalışma yapılması gerekir.

***Açık hava elektrik tesisleri min. 180 cm’lik çitle çevrilmelidir

BAKIM-ONARIMDA GENEL İSG ÖNLEMLERİ

*Zımpara vb. taş kullananlar koruyucu gözlük takmalıdır

• Atölyelerin çalışma koşullarının daha güvenli ve daha verimli olması için yerini tezgâhını temiz tut. İşe başlamadan ve iş bitiminde daire yetkilisine kesinlikle haber ver.

• Cihaz bakımı, kazanların veya tesisatın çalışmasına engel olmayacak görülebilir yerlere gerekli ikaz levhalarını asmadan işe başlama.

• Daima işe uygun sağlam avadanlık (yedek parça) kullan. Kriko veya kaldıraç ile çalışırken dayanma noktasının sağlam olmasına dikkat et.

• Zımpara taşı, seyyar taşlama ve keski kullanırken kesinlikle gözlük tak. Zımpara taşlarını, teknisyen veya usta başına sormadan değiştirme. Taşlama tezgâhlarını yan ve ön korkuluksuz kesinlikle kullanma. Tezgâhından çıkan talaşın başkasına zarar vermemesi için paravan kullan.

• Matkapla çalışırken, deleceğin parçayı matkap masasına (veya mengenesine) iyice tuttur, sonra delik del, matkabı durdurmadan, parçaya veya matkaba hiçbir işlemde bulunma.

• Kordon ve fişleri sağlam olmayan elektrikli el aletlerini kullanma. Onarılması için yetkililere ikazda bulun.

• Matkap, freze, torna tezgâhlarından çıkan talaşları, el ile temizleme. Bu iş için uygun fırça veya aparatlar kullan. Dönen parçaları kesinlikle üstüpü ve bez ile silme elle frenleme yapma, saçını ve giysilerini kaptırmaktan koru.

•Torna tezgâhını çalıştırmadan öne mutlaka ayna anahtarını çıkar. Tornada uzun parça işlerken çıkıntı yapan kısmın kimseye zarar vermemesine dikkat et.

•Tazyikli hava ile temizlik yaparken kesinlikle gözlük kullan. Yakın çevrende bir başkasının bulunmamasına dikkat et.

•Uzun parçaları fabrika içinde veya dışında taşırken gerekli işaretlemeyi yap.

•Kaldırma makinelerine (Vinç, jaraskal, trifor, asansör ve forklift vs.) üzerinde yazılı tonajdan fazla yük yükleme. Kaldırma makinalarında anormal bir durma görürsen kullanma. Hemen amirine haber ver. Yük kaldırma ve indirmede, yükün altında kesinlikle durma.



• Kazan veya kaplarda çalışacağın zaman sıcaklık emniyet sınırlarına düşmeden içeri girme.

• Arkadaşının çekiç veya ağır bir şeyle üzerine vurduğu aleti elle tutma, uygun bir pens, kıskaç gibi aletler kullan.

• Besleme ve kaynak kablolarını, üzerinden araba, taşıt geçmesi hâlinde zedelenmeyecek ve bozulmayacak şekilde döşe ve emniyete al.

• Yüksek yerlerde çalışırken mutlaka emniyet kemeri kullan. Kemerin ipini sağlam yere bağla.

• İskele kullanman gereken yerde mutlaka iskele kullan. İskele üzerindeki gezinti tahtalarını her iki ucundan iskeleye sağlamca bağla / çak.

• Isıtılarak ve kum doldurularak boru bükerken temiz ve kuru kum kullan. Isıtılmakta olan bir borunun ucunda durma. Çapları dar veya içleri yağlı maddelerle kirli boruları ısıtırken tedbirli ol.

• Asetilen ve oksijen tüplerini fırlatmak, yuvarlamak, zedemelere ve şiddetli sarsıntılara sebebiyet verecek şekilde bırakmak tehlikeli ve yasaktır

• Dik duran tüpleri (çember veya uygun bir şeyle) düşmeye karşı emniyete al

• Basınç düşürme manometresi başlangıçta yavaş açılır, eğer hızlı açılırsa, yüksek basınçla gelen oksijen içerde kalan hava ve gazı ısıtarak sıkıştırma salamastraları veya burada bulunan tozlar testil ile tutuşur ve dolayısıyla manometrenin yanmasına sebep olur.

• Donan ventilleri (oksijen veya asetilen) sıcak su veya sıcak havlu ile çöz. Bu iş için asla açık alev veya ateş kullanma

*Elektrik ark kaynağı bakımında makine boşta çalıştırılmamalıdır

DEĞERLENDİRME SORULARI

1. Rutubetli ve iletken ortamlarda kaç voltluk bir aydınlatma cihazı kullanılmalıdır?

a) 24 b) 26 c) 36 d) 40 e) 60

2. Tehlikeli maddelerin taşındığı boruların maşon ve flanşlarının sökülmesi gerektiğinde, maşon ve flanşların etrafı ne şekilde korunmalıdır?

a) Somunlar iyice sıkılarak kapatılmalıdır. b) Boru ve kanalların akışı rahatlatılmalıdır.

c) Emir ve yasaklama işaretleri ile donatılmalıdır . d) Etrafı kurşun bir levha ile korunmalıdır.

e) Kolluk kuvvetleriyle korunmalıdır.

3. Elektrik kaynağı yapılan yerlerde ne yapılmalıdır?

a) Makine koruyucu kullanılmalı b) Uygun paravana veya bölmeler bulundurulmalı

c) ILO EN 19001’e uygun yangın söndürme ekipmanı bulundurulmalı

d) A Tipi Yangın Söndürücü ekipman bulundurulmalı e) İtfaiyeye önceden haber verilmeli

4. Kaç metreden fazla yüksekliği bulunan binaların dış kısımlarında, çatılarında ve benzeri yüksek yerlerde, bakım veya onarım işlerinde kişisel korunma araçları verilmelidir?

a) 10 b) 15 c) 20 d) 8 e) 4

5. Muayene veya bakım sırasında, koruyucuların kaldırılması gerektiğinde ne yapılmalıdır?



a) Dokümantasyon çalışması yapılmalıdır. b) Bakım kartları dikkatlice doldurulmalıdır.

c) Güç kesilmeli, şalter kilitlenmelidir. d) Yağlama faaliyetleri başlatılmalıdır.

e) Temizlik faaliyetleriyle işe başlanmalıdır.

6. Makinelerde temizlik ve yağlama vb. işlemler öncesinde ne yapılmalıdır?

a) Riskler için İSGB ve OSGB’den bilgi alınmalıdır. b) Yanıcı ve parlayıcı ortamlar gözden geçirilmelidir.

c) İlk yardım prosedürü uygulanmalıdır. d) Makine tamamen durdurulmalıdır.

e) Acil önlem prosedürü uygulanmalıdır.

7. Bakım onarım sırasında kullanılan “Kilitleme Kartları”nda hangi ifade bulunmalıdır?

a) Bakım var. Uzak dur. b) Onarım sırasında yaklaşma. c) Görevli olmayan uzak durmalı. d) Bakım sırasında yaklaşma. e) Tehlike: Kullanmayın.

8. Basınçlı kap ve kazanlar, hangi durumda iken bakım ve onarım yapılmamalıdır?

a) Tehlike parametresine bakılmadan b) Basınç altında iken c) Sızıntı vb. kontrol edilmeden

d) Maşon ve flanşları sıkılmadan e) Talaşlar elle temizlenmeden

9. Asetilen ve oksijen tüpleri yatay olarak istifleneceğinde, istif yüksekliği kaç tüpten fazla olmamalıdır?

a) 2 b) 3 c) 4 d) 5 e) 6

10. Kapların içi aydınlatılmak istenildiğinde en fazla kaç voltluk lamba kullanılmalıdır?

a) 42 b) 60 c) 24 d) 90 e) 36

Cevap Anahtarı :1.A, 2.D, 3.B, 4.E, 5.C, 6.D, 7.E, 8.B, 9.C, 10.A

ÜNİTE 14

YAPI MALZEMELERİNİN KULLANIMINDA İSG

CE işareti, yapı malzemesinin doğrudan üzerine veya etiketine görünür, okunaklı ve kalıcı bir şekilde iliştirilir. Malzemenin özelliğinden dolayı bu mümkün değil ise, malzemenin ambalajına veya ekli belgelere iliştirilir.

CE işareti; sırası ile ilk kez konulduğu yılın son iki rakamını, imalatçının adını ve kayıtlı adresini veya imalatçının adını ve adresini kolayca tanımlayan işaretini, karışıklığa mahal vermeden ürün tipine has tanımlama kodunu, performans beyanının referans numarasını, beyan edilen performansın seviyesini veya sınıfını, uygulanan uyumlaştırılmış teknik şartname numarasını, mevcut ise onaylanmış kuruluşun kimlik numarasını ve malzemenin tabi olduğu uyumlaştırılmış teknik şartnamede yer alan kullanım amacına ilişkin bilgileri ihtiva eder. CE işareti, yapı malzemesi piyasaya arz edilmeden önce iliştirilir.

* AB üyesi olan herhangi bir ülkede, gerçekleştirilen uygunluk teyitleri ve rapor sonuçlarına göre performans değerleri beyan edilerek “G” işareti iliştirilir.

TEMEL KAVRAMLAR

Proje, yapı işlerinin tasarımından tamamlanmasına kadar yürütülen bütün işleri ifade eder.

Proje sorumlusu ise işveren tarafından görevlendirilen ve işveren adına projenin hazırlanmasından, uygulanmasından ve uygulamanın kontrolünden sorumlu gerçek veya tüzel kişiyi ifade eder.

Sağlık ve güvenlik koordinatörü, projenin hazırlık ve uygulama aşamalarında, işveren veya proje sorumlusu tarafından sorumluluk verilen sağlık ve güvenlikle ilgili görevleri yapan gerçek veya tüzel kişileri ifade eder.



Yapı alanı, yapı işlerinin yürütüldüğü alanını, yapı işleri ise inşaat ve çeşitli mühendislik işlerinin yürütüldüğü, yer üstü veya yer altında, su üstü veya su altında yapılan işler ile benzeri diğer işleri ifade eder.

İşveren, çalışan istihdam eden gerçek veya tüzel kişi yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşları ifade eder. Alt işveren, bir işverenden, işyerinde yürütülen mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan, bu iş için görevlendirdiği işçilerini/çalışanlarını sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran gerçek veya tüzel kişiyi yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşları ifade eder.

*Yapı malzemelerinde sağlık ve güvenlik şartları sağlanmalıdır.

YAPI İŞLERİNDE GENEL İSG TEDBİRLERİ

*Yapı işlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği risklerini içeren çalışmalar şunlardır: • Özellikle, yapılan işin ve işlemlerin niteliği veya işyeri alanının çevresel özelliklerinden dolayı, çalışanların toprak altında kalma, bataklıkta batma veya yüksekten düşme gibi risklerin fazla olduğu işler.

* Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği uyarınca, denetimli ve gözetimli alanların belirlenmesini gerektiren iyonlaştırıcı radyasyonla çalışılan işler

* Yüksek gerilim hatları yakınındaki işler

*Boğulma riski bulunan işler

*Kuyu, yer altı kazıları ve tünel işleri

*Hava beslemeli sistem kullanan dalgıçların yaptığı işler

*Basınçlı hava sağlanarak keson içinde yapılan işler • Patlayıcı madde kullanımını gerektiren işler

*Fiziksel özelliklerine bağlı olarak yüksek ses, titreşim, basınç farkı, toz oluşması gibi risklerin fazla olduğu işler

*Ağır prefabrike elemanların montaj ve söküm işleri

***Yüksekte çalışma öncesinde gerekli İSG tedbirleri alınmalıdır.

Korkuluklarda;

• Platformdan en az bir metre yükseklikte ve herhangi bir yönden gelebilecek en az 125 kilogramlık yüke dayanıklı ana korkuluk,

• Platforma bitişik, en az 15 santimetre yüksekliğinde topuk levhası,

• Topuk levhası ile ana korkuluk arasında açıklıklar 47 santimetreden fazla olmayacak şekilde konulan ara korkuluk bulunması sağlanır.

*Ana korkuluklar min. 125 kg’lık yüke dayanıklı olmalıdır.

***Kapı ve geçitler çalışanlara risk oluşturmamalıdır.

***Acil çıkış kapıları dışarı açılmalıdır

KAPALI YAPILARDA İSG TEDBİRLERİ

*Tesislerin ve müştemilatının kullanım amacına uygun sağlamlık ve dayanıklılıkta olması sağlanır.

Acil çıkış kapılarında aşağıda belirtilen hususlara uyulur:

• Acil çıkış kapıları doğrudan dışarıya veya güvenli bir alana açılır ve çıkışı önleyecek hiçbir engel bulunmaz.

• Acil çıkış kapılarının, acil durumlarda çalışanların hemen ve kolayca açabilecekleri şekilde olması sağlanır. Acil çıkış kapısı olarak raylı veya döner kapılar kullanılmaz.

• Acil çıkış kapıları kilitli veya bağlı bulundurulmaz.

• Acil çıkış kapıları Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliğine uygun şekilde işaretlenir. İşaretlerin uygun yerlere konulması ve kalıcı olması sağlanır

*Pencereler kolaylıkla ve güvenle açılabilir, kapatılabilir olmalıdır

Enerji dağıtım tesislerinde aşağıdaki hususlara uyulur:

• Yapı işlerine başlamadan önce alanda mevcut olan tesisat belirlenir, kontrol edilir ve açıkça işaretlenir.



• Yapı alanının yakınından enerji nakil hatları geçmesi durumunda, yeterli güvenlik mesafesi bırakılıp gerekli güvenlik tedbirleri alınarak çalışılır. Güvenlik mesafesi belirlenirken nakil hattı tellerinin rüzgârda salınımı da hesaba katılır. Enerji nakil hatlarına yeterli güvenlik mesafesi bırakılamıyorsa enerji nakil hattının güzergâhı değiştirilerek yapı alanından uzaklaştırılması için veya hattın akımının kesilmesi için ilgili kurum ve kuruluşlardan onay ve izinler alınır.

• Elektrik nakil hatlarının bulunduğu alanlarda yapılan çalışmalarda, bariyerler veya ikaz levhalarıyla araçların ve tesislerin elektrik hattından uzak tutulması sağlanır. Ayrıca araçların hat altından geçmesinin zorunlu olduğu durumlarda uygun tedbirler alınır ve gerekli ikazlar yapılır.

• Yapı alanındaki enerji dağıtım tesislerinin, özellikle de dış etkilere maruz kalan tesislerin, kontrol ve bakımlarının düzenli olarak yapılması sağlanır.

*Seçilen iskelenin kurulum ve kullanım şekline göre sağlamlık ve dayanıklılık hesapları üreticiden temin edilir, mevcut değilse yapılır veya yaptırılır.

*İskele platformları hareket etmeyecek şekilde iskele sistemine sabitlenir. Platform elemanları ile iskele dikey elemanları arasında ve platform döşemesinde çalışanların düşmesine sebep olabilecek boşluk bulunmaması sağlanır

*İskeleler minimum 60 cm genişliğinde olmalıdır