Direkt İlk Madde ve Malzeme;

Üretilen mamulün/ hizmetin bünyesine giren ve hangi ürün için ne miktarda kullanıldığı rahatlıkla izlenebilen ilk madde ve malzemedir.

Yardımcı malzemeler;

Üretim / hizmet bünyesinde yer almakla birlikte bir ürüne ne kadar isabet ettikleri doğrudan doğruya hesaplanamayan ve ürünün esas unsurunu oluşturmayan malzemelerdir.

İşletme malzemesi;

Mamulün/ hizmetin üretilmesi sırasında kullanılan ancak mamulün bünyesine girmeyen çeşitli malzemeleri ifade etmektedir.

Gerçek Parti Maliyeti Yönteminde;

Tüketime verilen ilk madde ya da malzemenin her parti alışı ayrı ayrı izlenir.

Tartılı Ortalama Maliyet Yönteminde;

Ortalama maliyetin hesaplanmasında, belirli bir dönemde çoğu kez bir ay içinde satın alınan ya da ambara giren ilk madde ve malzemenin miktarları ve tutarları göz önünde bulundurulur.

Hareketli Ortalama Maliyet Yönteminde;

Her yeni malzeme alımında yeni bir ortalama birim maliyeti hesaplanır ve bir sonraki alıma kadar tüm ambar çıkışları bu birim maliyet ile fiyatlandırılır.

……………………………………………………………………………….

İlk Giren ilk Çıkar Yönteminde;

Kullanılmak üzereambardan istenen ilk madde ve malzemelerin, istemde bulunan bölümlere ilk alınan partiden verildiği varsayılmaktadır.

…………………………………………………………………..

Fiktif Kâr;enflasyon, dönemlerinde, paranın satın alma gücündeki düşüş nedeniyle, işletmenin gerçekte elde ettiğinden daha yüksek görünen kârıdır.

………………………………………………………………………………

Son Giren ilk Çıkar Yönetiminde;

İlk maddeve malzemelerin üretime/ hizmete sevk işlemi en son alınan partiden yapılmaktadır.

İlkGelecek Olan ilk Çıkar Yönteminde;

Çıkışlar, çıkış tarihindensonra işletmeye girecek ilk partinin birim maliyeti üzerinden değerlendirilmektedir.

En Yüksek Fiyatlı ilk Çıkar Yönteminde;

En yüksek fiyatlı partinin ambardan ilk çıktığı varsayılmaktadır.

Yenileme Maliyeti (Cari Piyasa Fiyatı) Yönteminde;

Üretime verilen ilk madde ve malzemelerin değerlendirilmesinde, o anda piyasada cari olan fiyatlar uygulanmaktadır.

Standart Maliyet Yönteminde;

Üretime verilen ilk madde vemalzemeler, önceden belirlenen standart fiyatlara göre hesaplanmaktadır

ABC Yöntemi;

Stok kalemlerinindönem içerisindeki kullanım tutarları itibarıyla büyükten küçüğe doğru sıraya dizilip, belli noktalardan kesilerek, sonuçta A, B, ve C şeklinde üç grupta toplanmasını hedef alan yöntemdir.

VED Yöntemi;

Tıbbi malzemeleri özellikle ilaçları hastanın hayati açıdan özellikli ihtiyacına göre sınıflandırmaktadır.

………………………….

Gözle Kontrol Yöntemi;

ilk madde ve malzeme stoklarının düzenli aralıklarla yeterli deneyimi bulunan bir ambar memuru veya memurlarınca gözden geçilerek belirli bir düzeyin altına düşen stokların saptanması ve sipariş verilmesi esasına dayanır.

……………………………………………………………..

Sabit Sipariş Miktarı Yönteminde;

Stok belirli bir düzeye indiğinde, toplam stok maliyetini minimum yapacak şekilde önceden saptanmış sabit bir miktar sipariş edilir.

…………………………………………….

Ekonomik Sipariş Miktarı Yöntemi;

Genel olarak satın alma, sipariş , stokve stoksuzluk maliyetlerini dikkate alarak, optimum sipariş miktarını bulmak için kullanılan bir yöntemdir

STOK DEĞERLEME YÖNTEMLERİ

• Gerçek parti maliyeti (has maliyet) yöntemi

• Ortalama maliyet yöntemi

• İlk giren ilk çıkar (FIFO) yöntemi

• Son giren ilk çıkar (LIFO) yöntemi

• İlk gelecek olan ilk çıkar (NIFO) yöntemi

• En yüksek fiyatlı ilk çıkar (HIFO) yöntemi

• Yenileme maliyeti (cari piyasa fiyatı) yöntemi

• Standart maliyet yöntemi

……………………………….

Yurt dışından satın alınan ilk madde ve malzeme maliyetlerinin belirlenmesinde aşağıda belirtilen maliyet unsurları yer almaktadır:

• Mal alış bedeli

• Akreditif giderleri

• Taşıma giderleri

• Gümrük vergileri

• Damga vergisi ve harçlar

• Alışa özel finansman giderleri

• Komisyon giderleri

………………

Yurt içinden satın alınan ilk madde ve malzemenin maliyet değerini oluşturan unsurlar şunlardır:

1).Alış Bedeli:

2).Tasıma (Nakliye) Giderleri:

3).Sigorta Giderleri

4).Alışa Özel Finansman Giderleri:

5).Depolama Giderleri

6).Alışla ilgili Yapılan Komisyon Ödemeleri

STOK KONTROLYÖNTEMLERİ

• ABC Yöntemi

• VED Yöntemi

• Gözle Kontrol Yöntemi

• Çift Kutu/Depo Yöntemi

• Sabit Sipariş Miktarı Yöntemi

• Sabit Sipariş Periyodu Yöntemi

• Maksimum-Minimum Yöntemi

• Ekonomik Sipariş Miktarı Yöntemi

• Basit Ortalamalar Yöntemi

• Hareketli Ortalamalar Yöntemi

• Kanban Stok Kontrol Sistemi

• Tam Zamanında Üretim

……………………………………….

1. Aşağıdakilerden hangisi hastanelerde kullanılan ilk madideye örnek olarak verilebilir?

a. Pamuk

b. Enjektör

c. Gazlı Bez

d. Ilaç

e. Kırtasiye malzemesi

…………………….

2. Asagıdakilerden hangisi yurt içinden satın alınan ilk madde ve malzemenin maliyetini oluşturan unsurlardan biri değildir?

a. Alış Bedelib. Sigorta Gideri

c. Akreditif Gideri d. Nakliye Gideri

e. Finansman Gideri

………………….

3. Asagıdakilerden hangisi bir stok değerleme yöntemlerinden biri değildir?

a. CIFO

b. FIFO

c. HIFO

d. LIFO

e. NIFO

………………….

4. Özel maliyetveya has maliyet yöntemi olarak da bilinen stok degerleme yöntemi asagıdakilerden hangisidir?

a. Ortalama Maliyet b. Gerçek Parti Maliyeti

c. Standart Maliyetd. İlk giren ilk çıkar

e. Son giren ilk çıkar

………………………………

5. Üretime verilen ilk madde ve malzemelerindegerlendirilmesinde, o anda piyasada olan fiyatların uygulandığı stok değerleme yöntemi aşağıdakilerden hangisidir?

a. Ortalama Maliyet

b. ilk Giren ilk Çıkar

c. ilk Gelecek Olan ilk Çıkar

d. Yenileme Maliyeti

e. Standart Maliyet

……………

6. Asagıdakilerden hangisi sağlık kurumlarında kullanılan stok kontrol yöntemleriarasında yer almaz?

a. ABC

b. VED

c. Tek Kutu

d. Gözle Kontrol

e. Ekonomik Sipariş Miktarı

7. Saglıkkurumlarındaki tıbbi malzemeleri , özellikle ilaçları hastanın hayati açıdan ihtiyacına göre sınıflandıran stok kontrol yöntemi asagıdakilerden hangisidir?

a. ABC

b. VED

c. Gözle Kontrol

d. Kanban

e. Tam Zamanında Üretim

………………….

8. istenilen tıbbi malzemelerin sağlık işletmelerinde istenilen anda bulundurulmasını sıfır stokve sıfır hatayı esas alan stok kontrol yöntemi aşağıdakilerden hangisidir?

a. ABC

b. VED

c. Gözle Kontrol

d. Maksimum-Minimum

e. Tam ZamanındaÜretim

…………………………………………………………………………

işçilik; işletmelerin faaliyetlerini yürütmesinde, bir mal ya da hizmet üretiminde kullandıkları ve/veya bu üretime yardımcı olması için ihtiyaç duydukları emek gücüdür.

………………………………………………………..

Ücret; bir malya da hizmet üretiminde kullanılan ya da üretime yardımcı faaliyetlerde kullanılan emeğin parasal tutarıdır.

……………………………………………………

Hastane işletmelerinde işçilik maliyetleri, diğer maliyet unsurları ile karşılaştırıldığında en yüksek olanıdır.



Hastane işletmelerinde işçilik maliyet türleri;

1).Direkt veEndirekt olmak üzere ikiye ayrılır.

Hastane işletmelerinde endirekt işçilik maliyetleri iki temel grupta toplanabilir

1).Yardımcı işçilik

2).Yönetici işçilik maliyetleri

…………………………………………………………………………………..

Hastane işletmelerinde işçilik ücretlerinin hesaplanmasında temelde

üç yöntem kullanılır. Bu yöntemler şunlardır



1). Zaman Temeline Dayalı Ücret Yöntemi

2). Parça Başına Ücret Yöntemi

3). Primli Ücret Yöntemi



Zaman Temeline Dayalı Ücret Yönteminde;

işçinin işletmede geçirdiği süre esas alınarak ücret hesaplanır.

…………………………………………………………..

Parça Basına Ücret Yönteminde;

Fiilen hazırlanıp sunulan hizmet miktarına göre ücret hesaplanır.

…………………………………………………

Primli ücret yöntemi;

Gerek zaman esasına gerekse parça esasına dayanan ücret sistemlerinin olumsuzluklarını gidermek amacıyla oluşturulmuş bir ücretlendirme sistemidir.

Prim, işçinin verimli çalışması sonucunda yapmış olduğu hizmette planlananın üzerindeki artısı ödüllendirmek amacıyla, esas ücrete ek olarak ödenen ücrettir.

…………………………………………………………………………….

Hizmet işletmelerinde hizmetin maliyetini oluşturan direkt- endirekt maliyet unsurlarının tamamı 740 HIZMET ÜRETIM MALIYETIHesabında takip edilir.

………………………………………………………

Boş işçilik maliyetleri, iş akısı içinde normal ya da normal olmayan nedenlerden dolayı ortaya çıkabilir.

Genel hizmet maliyetleri , hizmetle doğrudan ilişkilendirilemeyen giderlerdir.

…………………………………………………….

Hizmet üretim miktarına göre değişen giderlere değişken giderler, hizmet üretim miktarı değişse de aynı kalan giderlere sabit giderlerdenir.

……………………………

Hastane işletmelerinde hizmet üretim hacmindeki değişmelere göre maliyet davranışları dört baslık altında toplanabilir:

1). Değişken Maliyetler,

2). Sabit Maliyetler,

3). Yarı Değişken Maliyetler,

4). Yarı Sabit Maliyetler.

…………………………………………

Endirekt işçilikmaliyetleri,

1).Fazla mesai,

2).Prim,

3).Yıllık izin ücretleri

4).Sosyal GüvenlikKurumu (SGK) işveren kesintileri

5).Çeşitli yasal ödemeler

6).Personelesağlanan giyim yardımı

7).Kıdem tazminatınıkapsamaktadır

…………………

Yardımcı İşçilik Maliyetleri

Yardımcı işçilik;sağlık kurumlarında verilen hizmetlerin hızlı, istenilen düzeyde ve düzenli bir biçimde olmasını sağlamak için destek veren işgücüdür.

Örneğin;

1).Temizlik, 2).Teknik işler, 3).Yemekhane, 4).Çamaşırhane,

5).Santral gibi birimlerdeçalışan işçilere yapılan ödemeler yardımcı

işçilik maliyetleridir

Bir dişhekimi dişprotezi yapmak üzere diş hastanesiyle saat ücreti olarak 40 TL’ye anlaşmıştır.

Ayrıca dişhekimiyle verimliçalışması durumunda hastane de tasarruf ettiği süre için 1/3 oranında prim alması konusunda anlaşmıştır.

Dişhekimiiçinde bulunulan ayda 300 saat çalışarak 150 adet diş proteziyapmıştır.

Standart olarak toplamda bir dişprotezi 3 saatte yapılabilmektedir.

Bu bilgilere göre diş hekiminin aylık primliücreti ne kadardır?

Çözüm:

150 adet diş protezinin yapılması için belirlenen standart süre;

150 adet x 3 saat/adet = 450 saattir.

Diş hekimi150 diş proteziniyapmak için 300 saat çalıştığına göre;

450 saat – 300 saat = 150 saat tasarruf sağlanmıştır.

Tasarruf edilen süreye karşılık gelen toplam ücret;

150 saat x 40 TL/saat = 6.000 TL olacaktır.

Bu durumda diş hekimine ödenecek prim tutarı;

6.000 x 1/3 = 2.000 TL olacaktır.

Normal ücret = 40 TL x 300 saat = 12.000 TL

Primli ücret = 12.000 + 2.000 = 14.000 TL

………………………………..



1. Aşağıdakilerden hangisi hastane işletmelerinde Yardımcı İşçilik Maliyetleri arasında yer alır?

a. Tıbbi sarf malzeme için ödenen ücret

b. Çamaşırhanede çalışana ödenen ücret

c. Doktora ödenen ücret

d. Tahakkuk biriminde çalışana ödenen ücret

e. Depoda çalışanaödenen ücret



2. Asagıdakilerden hangisi hastane işletmelerinde işçilik giderlerinin temel özelliklerinden biri değildir?

c. isçiliğin,stoklanması mümkün olan bir maliyet unsuru olması

………………….

3. Asagıdakilerden hangisi zaman temeline dayalı ücret sisteminin avantajlarından biri değildir?

e.isçilerin sürekli gözetimine ve kontrolüne gereksinim duyulması

………………..

4. Asagıdakilerden hangisi parça basına ücret sisteminin avantajlarından

biri değildir?

e. Doktorların dahafazla prim almak amacıyla hastalara daha az zaman

ayırarak daha fazla hastaya bakma eğilimlerinin ortaya çıkması

………………………

5. Hastane işletmelerindeendirekt işçilik maliyetleri aşağıdaki hesaplardan

hangisine kaydedilir?



d. Hizmet Üretim Maliyeti

…………

Esas Üretim Maliyet Yerleri;

Hastalara sunulan sağlık hizmetlerinin üretildikleri yerlerdir.

……………………………

Yardımcı üretim maliyet yerlerindesağlık hizmetleri,

Esas üretim maliyet yerleri için üretilip sunulmaktadır.

……………………

Üretim Yerleri Yönetimi Maliyet Yerleri;

Hastanelerde sağlık hizmetlerinden sorumlu yöneticiler için yapılan harcamaların oluştuğu maliyet merkezleridir.

…………………………….

Yardımcı Hizmet Maliyet Yerleri;

Hastanede sunulan sağlık hizmetleriyle direkt ilişkisi kurulamayan maliyet yerleridir

…………………………………

Genel Yönetim Gider Yerleri;

Sağlık hizmetleri dışında idari birimlerde oluşan giderlerin toplandığı yerlerdir.

…………….

Maliyetlerin dağıtımı sürecinde en önemli adım, uygun maliyet dağıtım anahtarlarının tanımlanmasıdır.

…………………………………….

Maliyet yerlerine direkt yüklenemeyen maliyetleri, maliyet yerlerine dağıtmada kullanılan ölçütlere dağıtım anahtarı denir.

…………………………………

Dağıtım anahtarları, bölüm yöneticileri tarafından adil olarak algılanmalı ve yöneticileri bölüm içinde maliyet kontrol önlemleri için teşvik etmelidir.

………………………………………..

Birinci Dağıtım; hastanede oluşan tüm maliyetlerin, belirlenen maliyet yerlerine dağıtım anahtarları aracılığıyla dağıtılmasıdır.

Yardımcı maliyetyerlerinden esas maliyet yerlerine yapılan dağıtıma ikinci dağıtım denir.

………………………….

Basit Dağıtım Yönteminde;

Yardımcı maliyet yerlerindeki maliyetler, dağıtım anahtarları aracılığıyla doğrudan esas maliyet yerlerine dağıtılır.

……………………………………………..

Basamaklı Dağıtım Yönteminde;

Yardımcı maliyet yerlerinde toplanan maliyetler, dağıtım anahtarları aracılığıyla hem kendi aralarında hem de esas maliyet yerlerine dağıtılır





HASTANELERDE MALİYET YERLERİ AŞAĞIDAKİ GİBİ

GRUPLANDIRILABİLİR



1).Esas üretimmaliyet yerleri,



2).Yardımcı üretimmaliyet yerleri,



3).Üretim yerleriyönetimi maliyet yerleri,



4).Yardımcı hizmetmaliyet yerleri,



5).Genel yönetimgider yerleri

…………………………….

1). Esas üretim maliyet yerleri,



Acil Servis Anestezi

Aile HekimliğiAdli Tıp

Beyin Cerrahisi Çocuk Sağlığı

Çocuk Cerrahisi Dermatoloji

Dâhiliye Diyet

Enfeksiyon Fizik Tedavi

Genel Cerrahi Göğüs Cerrahisi

Göğüs Hastalıkları Göz

Halk Sağlığı İç Hastalıkları

Kadın Hastalıkları Kalp Damar Cer.

KardiyolojiK.B.B.

Nöroloji Nöroşirurji

Nükleer Tıp Onkoloji

Ortopedi Plastik Cerrahi

Psikiyatri Radyasyon Onk.

Tıbbi Genetik Üroloji





2).Yardımcı üretimmaliyet yerleri,



Ameliyathane

Biyokimya

Hematoloji Lab.

Kan Merkezi

Mikrobiyoloji

Parazitoloji

Patoloji

Radyoloji

…………………………………………….

3). Üretim yerleriyönetimi maliyet yerleri

Başhekimlik

Başhemşirelik

Dekanlık

………………………………….

4). Yardımcı hizmet maliyet yerleri,



Alt Yapı Arşiv

Bilgi İşlem Çamaşırhane

Eczane Güvenlik

Isı Merkezi Satın Alma

Temel Bilimler Temizlik Hizmetleri

Terzihane Tıbbi Depo

Yemekhane

…………………………………….





5).Genel yönetimgider yerleri

Ayniyat

Başmüdürlük

Döner Sermaye

İşletme Müdürlüğü(• Tahakkuk

• Fatura

• Satın alma

• Bütçe Takip Kontrol)

Ev İdaresi

Halkla İlişkiler

Hasta Kabul

Kalite Kontrol

Saymanlık

Sekreterlik Hizmetleri

………………………………………………

Maliyet yerlerinedirekt yüklenemeyen maliyetleri, maliyet yerlerine dağıtmada kullanılan ölçütlere dağıtım anahtarı denir.

……………….

YARDIMCI MALİYET YERLERİNDEN ESAS HİZMET ÜRETİM YERLERİNE

DAĞITILMASINDA KULLANILAN YÖNTEMLER



1).BASİT DAĞITIM YÖNTEMİ

2).BASAMAKLI DAĞITIM YÖNTEMİ



1).BASİT DAĞITIM YÖNTEMİ

Doğrudan Dağıtım yöntemi olarak da adlandırılır.

Yardımcı maliyet yerlerindeki maliyetler direkt olarak uygun dağıtım anahtarları ile esas maliyet yerlerine dağıtılır

2).BASAMAKLI DAĞITIM YÖNTEMİ

Şelale veya Kademeli dağıtım yöntemleri de denilmektedir.

Yardımcı maliyet yerlerinde toplanan maliyetler uygun dağıtım anahtarları aracılığıyla hem esas maliyet yerlerine hem de kendi aralarında dağıtılır.

…………..

MALİYETLERİN DAĞITILMASINDA İZLENECEK ADIMLAR ŞUNLARDIR



Birinci Adım: Maliyet tutarının belirlenmesi,



İkinci Adım: Dağıtım anahtarlarının belirlenmesi,



Üçüncü Adım: Dağıtım anahtarı başına düşen tutarın hesaplanması,



Dördüncü Adım: İlgili bölümün payının belirlenmesi

…………….

1. Aşağıdakilerden hangisi Yardımcı Hizmet Maliyet Yerleri içindeyer almaz?

a. Yemekhane

b. Aşiv

c. Tıbbi Depo

d. Halkla ilişkiler

e. Eczane



2. Asagıdakilerden hangisininyemekhane hizmet yeri için dağıtım anahtarı olarak kullanılması uygun değildir?

a. Yatan hasta gün sayısı b. Yatan hasta sayısı

c. Personel sayısı d. Çıkartılan yemek sayısı

e. Bölümlerden gelen istek sayısı



3. Patoloji hizmet birimi aşağıdaki maliyet merkezlerindenhangisinde yer alır?

a. Esas Üretim Maliyet Yerleri

b. Yardımcı Üretim Maliyet Yerleri

c. Üretim Yerleri Yönetimi Maliyet Yerleri

d. Yardımcı Hizmet Maliyet Yerleri

e. Genel Yönetim Maliyet Yerleri

…………………….

10. Asagıdakilerden hangisi basit dağıtım yönteminin özelliklerinden biri

değildir?

b. Yardımcı maliyet yerlerindeki maliyetlerin kendi aralarında dağıtılması

……………………….

Karar, bir amacınveya çok sayıda amaçların elde edilebilmesi için, mevcut çok sayıda alternatif arasında şuurlu olarak yapılan bir seçimdir.

…………………………………….

Karar verme, muhtemel alternatifler arasında en uygun olanınınseçilmesi sürecidir.

…………………………….

iyi karar, istenilen sonuca ulaştıran karardır.

…………………….

Programlanmış kararlar, rutin olaraksık sık tekrarlanan nitelikteki kararlardır.

…………………………..

Programlanmamış kararlar, işletmelerin gelecek dönemlerdeki kârlılığını etkileyecek olan özel kararlardır

………………………………..

Risk ortamlarındaolayların gerçekleşme olasılığı bilinirken belirsizlik ortamında bilinememektedir.

………………………..

Alınacak kararlardan etkilenen maliyetler geçerli maliyetolarak adlandırılır.

……………………………………….

Alınacak kararlardan etkilenmeyen maliyetlerbatık maliyet olarak adlandırılır

……………………….

Fırsat maliyeti, vazgeçilen seçenekten sağlanabilecek net kazanç olarak tanımlanabilir.

…………………………………………….

Net ekonomik kazanç, seçeneğin beklenen kâr değerinden fırsat maliyeti düşülerek bulunmaktadır.

…………………………..

Maliyet-hacim-kâr analizi; satış hacmi, satılan malın/ mamülün/hizmetin maliyeti ile satış hasılatındaki değişmelerin sonucunda kârda ortaya çıkan değişmelerin incelendiği bir tekniktir.

…………………………

Kâr, işletmenin elde etmiş olduğu gelirler ile bu gelirleri elde etmek için katlandığı maliyetler ve giderlerin toplamı arasındaki farktır.

……………………..

Toplam gelir fonksiyonu (TR),birim satış fiyatı (P) ile faaliyet hacmi olarak nitelendirilen hizmet miktarı veya üretim miktarının (H) çarpılması ile bulunmaktadır.

……………………………………………….

Toplam maliyet fonksiyonu; toplam değişken maliyetler ile toplam sabit maliyetlerin toplamıdır.

………………………………..

Katkı payı,birim satış fiyatı ile birim değişken maliyet arasındaki farktır.

………………………………

Katkı oranı,birim satış fiyatından birim değişken maliyetin çıkartılması sonucu bulunan değerin birim satış fiyatına bölünmesi ile bulunur.

………………………………………

Başabaş noktasıkâra geçiş noktası olup, işletmenin faaliyetlerinin sonucunda kâr veya zarar etmediği hizmet miktarını (üretim miktarını) ifade etmektedir.

…………………..

Başabaş noktası; toplam sabit maliyetlerin, hizmetin satış fiyatı ile hizmet başına değişken maliyet arasındaki farka bölünmesiyle bulunur

Maliyet-hacim-kâr ilişkilerinde “kâra geçiş noktası” veya “ölü nokta” olarak da adlandı- rılan “başabaş noktası”; işletmenin hangi seviyede kâra geçeceğinin analizidir.

Başabaş noktası kâra geçiş noktası olup, işletmenin faaliyetlerinin sonucunda kâr veya zarar etme- d_g_ h_zmetm_ktarını (üret_mm_ktarını) _fadeetmekted_r.

Ancak bu noktanın üzer_nde satış yapılması durumunda işletme kâr elde etmeye başlarken, başabaş noktasının altında satış yapılması durumunda zarar ortaya çıkmaya başlayacaktır.



Dar anlamda fiyat,bir ürün veya hizmet için ödenen para miktarıdır.

…………………….

Fiyatlandırma, işletmenin üretimve satışını yaptığı malve hizmetlerin mülkiyetinin değişim noktasındaki satış değerinin belirlenmesi işlemleri olarak ifade edilebilir.

…………………………………..

Marj fiyatlandırmasında, birim maliyetin üzerine belirli bir kâr yüzdesi veya kâr tutarı eklenerek birim satış fiyatına ulaşılır

…………………………….

Hedef kazanç fiyatlandırmasında, toplam maliyetlere hedeflenen kâr tutarı eklenerek elde edilen tutar, sunulacak hizmet miktarına bölünerek birim satış fiyatı bulunur.

……………………

Yönetim düzeylerine göre karar türleri Sınıflandırıldığında;

1). Stratejik kararlar üst yönetim kademeleri,

2). Yönetim kararları orta yönetim kademeleri,

3).Operasyonel kararlar alt yönetim kademeleri tarafından alınmaktadır.

………………………





FİYATLANDIRMA KARARLARINDA GÖZ ÖNÜNDE TUTULMASI GEREKEN

UNSURLAR (Fiyatlandırma kararlarıüzerinde etki eden etmenler

1).Müşterilerin talepleri,

2).Rakiplerin etkileri,

3). Maliyetler,

4).Politik veyasal düzenlemeler şeklinde dörde ayrılabilir

……………………………

Maliyete göre fiyat belirleme yöntemleri;

1).Marj fiyatlandırması,

2).Hedef kazanç fiyatlandırması,

3).Değişken maliyetfiyatlandırması şeklinde üçe ayrılır

Karar Türleri



A).Yönetsel Karar Türleri

1).Programlanmış (Rutin) Kararlar

2).Programlanmamış (Rutin Olmayan) Kararlar



B).Yönetim Düzeylerine Göre Karar Türleri

1).Stratejik Kararlar

2).Yönetim Kararları

3).Operasyonel Kararlar



C).Karar Verme Ortamlarına Göre Karar Türleri

1).Belirlilik Ortamında Verilen Kararlar

2)Risk Ortamında Verilen Kararlar

3).Belirsizlik Ortamında Verilen Kararlar

………………………….

MALİYET BİLGİLERINİN DİĞER ÇEŞITLI YÖNETİM KARARLARINDA KULLANIMI

1).Yatırım Kararlarında Kullanımı

2).Hizmet ÜretimineSon Verme veya Ara Verme Kararlarında Kullanımı

3).Yeni Bir Hizmetin Piyasaya Sunum Kararında Kullanımı

4).Özel Bir Satış Fiyatının Kabul Edilmesi Kararlarında Kullanımı

5).En Uygun Hizmet Karmasını Belirlerken Kullanımı

6).Dış Kaynak Kullanım Kararlarında Kullanımı



Örneğin, bir hastane işletmesi yanık ünitesi bölümü için tahmin edilen satış ve hizmet miktarı 2.000 adet ve bu miktar hizmetin toplam maliyeti 800.000 TL olarak hesaplamıştır.



Hastane işletmesinin hedeflenen kârlılık oranı % 10 ise;

Birim Satış Fiyatı (P) = (Toplam Maliyet + Kâr) / Hizmet Miktarı

Kâr = Toplam Maliyet x Kâr Oranı Kâr = 800.000 TL x % 10 = 80.000 TL



Birim Satış Fiyatı (P) = (800.000 TL + 80.000 TL) / 2.000 adet

Birim Satış Fiyatı (P) = 440 TL olacaktır

……………………………………………..

Örneğin, bir hastane işletmesinde iç hastalıkları poliklinik muayenesinin birim maliyetinin 200 TL olduğu varsayılır ise ve bu bir birim muayeneden 50 TL kâr elde etmek isteniyorsa;

Birim Satış Fiyatı (P) = Maliyet + Kâr Birim Satış Fiyatı (P) = 200 TL + 50 TL = 250 TL olacaktır.



Eğer her muayeneden yüzde 20 oranında kâr edilmek isteniyorsa;

Birim Satış Fiyatı (P) = Maliyet + (Maliyet x Kâr Oranı)

Birim Satış Fiyatı (P) = 200 TL + ( 200 TL x % 20) = 240 TL olacaktır

………………………….

Fiyatlandırma Amaçları



Fiyatlandırma kararlarında aşağıdaki hedeflerden biri ya da birkaçı dikkate alınmaktadır:



• Kârları maksimize etmek:

• Pazar payını korumak veya artırmak:

• Sosyal sorumluluk temelli fiyatlar belirlemek:

• Minimum yatırım geri dönüş oranının sürdürülmesi:

• Müşteri odaklı olmak:

• Satış gelirlerinin maksimizasyonu





FİYATLANDIRMA STRATEJİLERİ



A).Yeni Hizmetleri (Malları) Fiyatlandırma Stratejileri



B).Mevcut Hizmetleri (Malları) Fiyatlandırma Stratejileri





A).Yeni Hizmetleri (Malları) Fiyatlandırma Stratejileri



1).Yüksek fiyat stratejileri2).Düşük fiyat stratejileri



Yüksek fiyat stratejileri aşağıdaki gibi sıralanabilir:



• Pazarın kaymağını alma

• Ödüllü fiyatlandırma

• Imaj yaratan fiyatlandırma

• Koruyucu fiyatlandırma



Düşük fiyat stratejisinde, rakipleri pazardan uzak tutmak ve iyi bir pazar payı elde etmek hedeflenmektedir.



Düşük fiyatstratejileri şunlardır:



• Pazara nüfuz etme

• Pazara girişleri engelleme

• Tutundurmaya yönelik

• Pazardan kovma

• Dizginleme

B). Mevcut Hizmetleri (Malları) Fiyatlandırma Stratejileri



1).Maliyet Odaklı Fiyatlandırma



a).Marj Fiyatlandırması



b).Hedef Kazanç Fiyatlandırması



c).Değişken Maliyet Fiyatlandırması



2).Rekabet Odaklı Fiyatlandırma



3).Değer Odaklı Fiyatlandırma

…………………

Karın oluşumunda rol oynayan etkenler

1).Hizmetin (ürünün) birim satış fiyatı,

2).Hizmetin (ürünün) satış miktarı,

3).Hizmetin (ürünün) birim değişken maliyeti,

4).Hizmetin (ürünün) toplam sabit maliyeti

Karar verme süreci aşamaları;

• Hangi temelde karar verileceğinin belirlenmesi

• Karar vermek için gerekli bütün verilerin toplanması

• Sorunların tanımlanması ve açıklanması

• Amaçların ve çözüm yaklaşımlarının oluşturulması

• Alternatiflerin gözden geçirilmesi

• Alternatiflerin analiz edilmesi

• Alternatiflerin değerlendirilmesi ve seçilmesi

• Uygulama için bir planın formülasyonu

• Planın kontrolü ve uygulanması

• Sonucun değerlendirilmesi ve geri bildirim

……………………………..

Beklenen geliri 6.000 TL, beklenen giderleri 5.000 TL olan bir seçeneğin fırsat maliyetinin 800 TL olması durumunda, bu seçeneğin net ekonomik kazancı ne kadardır?

Çözüm:

Beklenen Kâr = Beklenen Gelir – Beklenen Giderler

Beklenen Kâr = 6.000 – 5.000

Beklenen Kâr = 1.000 TL olarak bulunur.

Buna göre;

Net Ekonomik Kazanç = Beklenen Kâr – Fırsat Maliyeti

Net Ekonomik Kazanç = 1.000 – 800

Net Ekonomik Kazanç = 200 TL olacaktır.

Vazgeçme maliyeti olarak da adlandırılabilen fırsat maliyeti karar verme esnasında göz önünde bulundurulması gereken bir maliyettir.

…………………………………………………..



1). Bir hastanenin başka bir hastane ile birleşmesi kararı aşağıdakilerden

hangisinin içinde yer alır?



a. Yönetim Kararı



b. Statejik Karar



c. Programlanmış Karar



d. OperasyonelKarar

e. Rutin Karar

2). Alınacak kararlardanetkilenmeyen, bu nedenle karar verme sırasında

dikkate alınmasıgerekmeyen maliyetlere ne ad verilir?





a. Alternatif Maliyet



b. Marjinal Maliyet



c. Geçerli Maliyet



d. Batık Maliyet



e. Ek Maliyet

……………………..





3). Beklenen geliri 8.000 TL, beklenen giderleri 5.200 TL olan bir seçeneğin

fırsat maliyeti ise 1.000 TL olduğuna göre bu seçeneğin net ekonomik kazancı

kaç TL’dir?





Beklenen Kâr = Beklenen Gelir – Beklenen Giderler

Beklenen Kâr = 8.000 – 5.200

Beklenen Kâr = 2.800 TL olarak bulunur.

Buna göre;

Net Ekonomik Kazanç = Beklenen Kâr – Fırsat Maliyeti

Net Ekonomik Kazanç = 2.800 – 1.000

Net Ekonomik Kazanç = 1.800 TL olacaktır

………………………………………………



4). Maliyet hacimkâr analizi sonuçları aşağıdakilerden hangisinde

yöneticilerin kararalmasına alternatif yanıtlar sunmamaktadır?



c. İşletmenin çalıştıracağı personel sayısı

……………………………………….





7). Asagıdakilerden hangisi yüksek fiyat stratejileri arasındayer almaz?

a. İmaj Yaratan Fiyatlandırma

b. Pazarın Kaymağını Alma

c. Koruyucu Fiyatlandırma

d. Dizginleme

e. Ödüllü Fiyatlandırma

…………………

8). Mal ve hizmetlerin birim maliyetlerinin üzerine belli bir kâr tutarı eklenerek belirlenen fiyatlandırma stratejisi aşağıdakilerden hangisidir?

a. Hedef Kazanç Fiyatlandırması

b. Rekabet Odaklı Fiyatlandırma

c. Marj Fiyatlandırması

d. Koruyucu Fiyatlandırma

e. Ödüllü Fiyatlandırma

………………….

9). Aşağıdakilerden hangisi maliyet bilgilerinin kullanıldığı diğer yönetim kararlarından biri değildir?

a. Dış KaynakKullanım Kararı

b. Yatırım Kararı

c. En Uygun Hizmet Karmasının Belirlenmesi Kararı

d. Yeni BirHizmetin Piyasaya Sunum Kararı

e. Personel Sayısının Belirlenmesi Kararı

………………….

10. Toplam kârfonksiyonu aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

Toplam Kâr = (Birim Satış Fiyatı - Birim Değişken Maliyet) x Hizmet Miktarı - Toplam Sabit Maliyet