ÇOCUK VE DRAMA 1-7 HIZLI ÖZET

OYUN

Oyun; öğrenme, üretme, deneyim kazanma, iletişim kurma ve yetişkinliğe hazırlanma aracıdır. Oyun sırasında çocuk pek çok şeyi kendi kendine deneyerek öğrenir.

• Oyun, çocuğu geleceğe hazırlayan etkinliktir

• Neşe kaynağıdır.

• Çocuğun yaratıcılığını geliştirir.

• Başarıyı tanıma fırsatı verir.

• Çalışma hayatını sezdirir.

• Çocuğu sosyal hayata hazırlar.

• Yetişkinlerin dünyasını keşfettirir

Oyunun Önemi: Oyunların, • eğlendirme, • zekâyı geliştirme, • bedeni eğitme gibi işlevleri vardır.

Oyun Dönemleri

Çocuklukta oyun oynama davranışının gelişimi bireysel oyun, paralel oyun, sosyal oyun dönemleri olmak üzere birbirini izleyen üç aşamada ele alınır. Bireysel oyun dönemi Bireysel ya da tek başına oyun dönemi ilk iki yaş grubundaki çocuk için söz konusudur. İki yaşından küçük çocuk, çevrelerindeki diğer çocuklarla ya da yetişkinlerle ilgilenmeksizin kendi kendine oynar.

DRAMA OYUN İLİŞKİSİ: Oyun, kendiliğinden başlar ve amaçları belirsizdir. Drama, planlı olduğu için amaçlar önceden belirlenmiştir. Önceden tespit edilmiş amaç ve kazanımlara ulaşılıp ulaşılmadığı değerlendirilir. Oyunda da, dramada da, çocuğun bütün dikkati ve enerjisi etkinlik üzerinde yoğunlaşır. Her iki etkinlik türünde de kurallar vardır. (Bazı kuralsız çocuk oyunları bunun dışındadır.) Ancak dramanın kuralları önceden belirlenmiş olsa da, bu kurallar tartışılabilir ve değiştirilebilir. Çocuk oyunlarında genellikle sonuç önemlidir. Yarışmak, kazanmak, kaybetmek, yanıp oyun dışı kalmak söz konusudur.

Yaratıcı Oyun (Drama Oyunu):

“Yaratıcı oyun” çocukların önceden belirlenmiş metinleri ezberlemeden, gelişim düzeylerine uygun olarak gruplar hâlinde oynadıkları serbest oyundur.

DRAMA: Eski Yunan’da “yapmak, etmek, yaşamak” anlamlarına gelen drama, zaman içinde anlam genişlemesiyle “sahne oyunu, dramatik sanat, hayat olaylarını sahne oyununa dönüştürme” gibi anlamlar kazanmıştır.

Dramayı tiyatrodan ayıran üç önemli fark vardır:

1. Tiyatroda ezberlenmesi gereken bir metin vardır, dramada yoktur.

2. Tiyatro,seyirci için yapılan bir sanattır. Dramada seyirci yoktur. Herkes oyuncudur. Seyirci konumunda olanlar da o anda seyirciyi oynarlar, ancak her an oyuna katılabilirler.

3. Tiyatronun sonunda değerlendirme bölümü yoktur. Dramada değerlendirme bölümü olmazsa yapılan etkinlik drama olmaz.

Drama Türleri:

Psikodrama :

Travma oluşturan bir duruma son vermeyi ya da ruhsal bir sıkıntıyı çözümlemeyi amaçlayan gerçek ya da düşsel sahnelerden kurulu dramatik oyunlardır.

Sosyodrama :Toplumsal oyun olarak adlandırılır. Bir grup bireyin herhangi bir sosyal problemle ilgili rolleri paylaşarak izleyiciler karşısında oynamalarıdır.

Yaratıcı Drama: Bir kavramı, olayı, durumu, düşünceyi, cümleyi, sözcüğü, yaşantıyı tiyatroya özgü teknikleri kullanarak, oyunlar kurgulayarak canlandırma etkinlikleri yaratıcı drama kapsamına girer.

Eğitici Drama: Pedagojik drama adıyla bilinen bu oyun türü, genel olarak çocuğun her konudaki eğitimi için uygulanan bir canlandırma tekniğidir.

Drama Teknikleri ramada en çok kullanılan teknikler şunlardır:

Rol yapma, Rol değiştirme, Doğaçlama

Pandomim: Sözsüz, beden diliyle gerçekleştirilen canlandırmadır. Sessiz sinema bu gruba girer.

Hikâye/Olay canlandırma, Donuk imgeler, Bilinç koridoru, Dedikodu halkası, Sıcak sandalye

Geriye dönüş, Bölünmüş ekran, Dans etme, Resim çizme, Kukla,

Dramanın Aşamaları:

Isınma aşaması: Oyun öncesi aşamadır. Öğrencilerin bedensel, duygusal ve zihinsel bakımdan hazır olmasını ve etkinliğe ısınmasını sağlar.

Oyun aşaması:

Drama etkinliğinin asıl uygulama bölümüdür.

Rahatlama aşaması Oyun sırasında yoğunlaşma, rol yapma gibi etkinliklerle yorulan öğrenci, dramanın rahatlama bölümünde ağır bir müzik eşliğinde bedenini dinlendirir. Bu, kültürfizik ya da beden eğitimi hareketlerinden sonraki rahatlama, nefes alma davranışlarına benzer.

Değerlendirme aşaması Dramanın bitiminde öğrencilerle birlikte duygusal ve düşünsel planda neler elde edildiğinin sorgulandığı bölümdür

OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİN AMAÇLARI

1. Öğrencilerin bedensel, zihinsel ve duygusal gelişimlerini ve iyi

alışkanlıklar kazanmalarını sağlamak,

2. Olumsuz çevre koşullarından ve ailelerden gelen öğrenciler için ortak

bir yetiştirme ortamı yaratmak,

3. Öğrencilerin Türkçeyi güzel ve doğru konuşmalarını sağlamak,

4. Öğrencileri ilkokula hazırlamaktır.

OKUL ÖNCESİ EĞİTİMDE DRAMA ETKİNLİKLERİ PLANLAMA

Okul öncesi eğitimine yönelik yıllık çalışma planı hazırlanırken her güne bir

drama etkinliği denk getirmek son derece yararlıdır. Böylece her hafta için beş

drama etkinliğine programda yer vermek gerekecektir.

OKUL ÖNCESİ EĞİTİMDE DRAMA ETKİNLİKLERİNDE KULLANABİLECEK TÜRLER

Okul öncesi eğitimde drama etkinlikleri planlarken şiir, masal, fabl (hayvan

masalı), fıkra, bilmece gibi edebî türler yanında güncel olaylardan da yararlanılabilir.

GRUP LİDERLİĞİ

Drama çalışmaları sırasında öğretmen grubun lideridir.

Drama Öğretmeni/Lideri

Eğitici drama çalışmaları yapmak için tiyatrocu olmaya ihtiyaç yoktur.

Amaç, öğrencinin her alandaki gelişimini sağlamak ve öğrenme sürecinin verimli

geçmesine zemin hazırlamaktır.

Grubun asıl öğretmeni (sınıf ya da ders öğretmeni), bu etkinlikleri yürütmek

için en uygun kişidir.

Drama öğretmeninin sahip olması gereken özellikler

• Drama lideri etkinlikleri severek ve isteyerek yapmalıdır.

• Alan bilgisine olduğu kadar tiyatro ve pedagoji bilgisine de sahip

olmalıdır.

• Diksiyonu düzgün olmalı, beden dilini doğru ve etkili kullanmalıdır.

• İletişim becerisi üst düzeyde bir öğretmen olmalıdır.

• Öğrencilerin ana dilini düzgün kullanımına özen göstermelidir.

Drama Araç ve Gereçleri

Araç ve gereçler yerinde kullanıldığında, rol oynamada ve doğaçlamalarda

öğrencinin dikkatinin odaklaşmasında, öğrencinin motive olmasında yararlı bir

işlev görür.

Drama Etkinliklerinde Dikkat Edilecek Hususlar

Drama etkinlikleri, çocukların yaratıcılığını geliştirmek için çok iyi ortamlar

sunmaktadır. Bütün olumlu özelliklere sahip yaratıcı bireyler yetiştirmek belli

koşullara bağlıdır. Yaratıcılığı geliştiren koşullar olduğu gibi engelleyen ortamlar da

vardır.

Öğretmen, drama etkinlikleri yoluyla kurallara uymama, rahatına

düşkünlük, tembellik, ilişkilerde güvensizlik, yanlış yapma, iletişim kuramama,

yılgınlığa düşme, alay edilmekten korkma, bağımlılık, aşırı mükemmelcilik gibi

tutumlardan öğrencileri uzak tutmalıdır.

Drama çalışmalarına katılacak grubun 10-12 kişiyi geçmemesine özen gösterilmelidir.

12 kişiden büyük bir grupla eğitici drama etkinliği yapabilmek bir hayli

güçtür. Öğrencilerin birbirini perdelemesi, oyuncuları görmeyi; her kafadan bir ses

çıkması ise mesajın anlaşılmasını engeller.

Grup 20 öğrenciyi aşıyorsa, 10’ar kişilik iki grup oluşturmak ve ayrı ayrı

çalıştırmak daha doğru olur.

OKUL ÖNCESİ DRAMA ETKİNLİKLERİNDE DEĞERLENDİRME

Okul öncesi eğitimde drama etkinliklerinin değerlendirilmesi,

liderin/öğretmenin yapacağı gözlemler ve bu gözlemlerden aldığı notlar ve ilgili

formları doldurulması biçiminde gerçekleşir

Okul Öncesi Eğitimde Drama Etkinliklerinde Değerlendirme

Video Kaydı İzleme/İzletme

• Etkinlikler video kaydı ile öğrencilere izletilir. Üzerinde konuşulur.



HAREKET VE HAREKET ÇALIŞMALARININ TEMEL KONULARI :

Hareket Nedir?

Hareket kavramı

fizik Bir cismin durumunun ve yerinin değişmesi, devinim, aksiyon. 2. Vücudu

oynatma, kıpırdatma veya kımıldanma. 3. Davranış, tutum. 5. Belirli bir amaca

varmak için birbiri ardınca yapılan ilerlemeler, akım.” şeklinde tanımlanmıştır

Hareket Çalışmaları

Temel hareket becerileri : Büyük kas hareketleri

Küçük kas hareketleri ve kararlılık hareketleridir.

Hareket çalışmaları belirli hareketlerin öğretilmesi değil, çocuğun stresten

uzaklaştırılması ve ruhsal dengesinin korunmasını sağlamaya yönelik bir araç

olarak algılanmalıdır

Hareket Çalışmalarının Temel Konuları

Çocuklarda hareket çalışmaları yapmak için çocuğun hazırbulunuşluk düzeyi

dikkate alınmalıdır. Hareket çalışmalarında insan vücudunun tanınması, boşluk

yani alan bilgisine sahip olma ve hareketlerin niteliklerinin bilinmesi gerekir..

Özellikle hareket çalışmalarında vücut bölümlerinin gerilmesi ya da

gevşemesinin vücudu rahatlatmadaki etkisi öğrencilere öğretilmelidir.

Hareketlerin Özelliklerdi

Zaman, kuvvet, akış, denge birçok harekette kullanılır ve bunların bilinmesi

hareketin doğru bir şekilde yapılmasını sağlar.

Temel Hareket Becerileri

Temel hareket becerileri büyük kas hareketleri, küçük kas hareketleri ve

kararlılık hareketleridir.

Büyük kas hareketleri (Lokomosyon); emekleme, ayakta durma, yürüme, koşma,

salınım, dönme, yuvarlanma, zıplama ve denge gibi hareketler içeren geniş

kasların kullanılmasıdır

BİLİŞSEL, SOSYAL VE DUYGUSAL GELİŞİMDE HAREKET

GELİŞİMİNİN ROLÜ

Bilişsel Gelişim

“Bilişsel gelişim; doğumdan başlayarak çevremizdeki dünyayla etkileşimimizi

sağlayan ve dünyamızı anlamamızı yarayan bilginin edinilip kullanılmasına,

saklanmasına, yorumlanarak yeniden düzenlenmesine, değerlendirilmesine

yardım eden, bütün zihinsel süreçleri içine alan bir gelişim alanıdır

Duygusal gelişim

“Duygu sözcüğü bireyin yaşamında bir canlanma, hareketlenme anlamına

gelmektedir. Çocuklara iç ve dış dünyalarından gelen etkiler ve herhangi bir olayın

ona hoş gelip gelmeme hâli, duygusal gelişimdir

HAREKET GELİŞİM AŞAMALARI VE 3 – 6 YAŞ HAREKET

ÖZELLİKLERİ

Hareket gelişim aşamaları refleks, gelişmemiş, temel, genel ve özel hareket

becerileri olarak sıralanmaktadır. Bu aşamaların gelişimi bireysel farklılıklara göre

değişir.

Refleks Aşaması (Anne Karnından 1 Yaşa Kadar)

İstem dışı ortaya çıkan davranışlara “refleks” denir. Refleksler doğaldır,

insanın var kalmasında etkilidir. Sonradan öğrenilmeyen, doğuştan getirilen ve

uyarıcılara karşı gösterilen belirli basit tepkilerdir. Refleksler ilk motor tepkiler, ilk

bilgi edinme yollarıdır ve bilgi toplama, besin arama ve yaşamı koruma gibi

özelliklere sahiptir. Anne karnındaki ilk hareketler de birer reflekstir.

Temel hareket dönemi özellikleri

1. Çevresel ve bireysel faktörler ön plana çıkar.

2. Olgunlaşma hareketin edinim sırasını, çevre ise hızını ve düzeyini belirler.

3. Deneyim ve alıştırma, hareketin olgunluk düzeyde kazanılmasında önem

taşır.

4. Temel hareketler döneminde hareket yetenekleri önem kazanır ve

çocuklar aralarında karşılaştırma yaparak övünürler.

5. Temel hareket gelişimi çocukların sosyal ve duygusal gelişimini de olumlu

yönde geliştirir.

6. Temel hareket becerilerinin güç, esneklik, denge, dayanıklılık, hız,

çabukluk ve koordinasyon gibi unsurlar etkindir.

7. İlkel düzeyde kazanılan davranış sonraları düzeltmeler yapılarak geliştirilir

Genel Hareket Dönemi (8 – 10 Yaş Aralığı)

Bu dönemde hareketler amaçlı olmaya başlar. Temel hareketler iyice gelişir

3 – 7 Yaş Hareket Özellikleri

Okul öncesi öğretmenleri ve çocuk eğitimiyle ilgilenenler için çocuk

gelişimiyle ilgili özelliklerin bilinmesi ön görülen amaçların gerçekleştirilmesinde en önemli unsurdur.

HAREKET ÇALIŞMALARINDA (RİTİM, DANS, SPOR,

JİMNASTİK VE ATLETİZM)

PANDOMİM NEDİR?

Beden dili, insanların ilk iletişim aracı olmuştur. Bu sayede düşüncelerini,

duygularını, isteklerini ve ihtiyaçlarını başkalarıyla paylaşabilmişler, iç dünyalarını

yansıtmışlardır. Jest ve mimikler, düşünce ve duygularımızı destekler ve onları

somutlaştırırlar. Örneğin bir konuyu anlatırken baş sallama, kolları açma gibi

hareketler bizi, dinleyen kişinin daha iyi anlamasına yardım eder.

Drama yönteminde kullanılan tekniklerden biri olan pandomim de beden

dilini kullanmaya dayalı olarak ortaya çıkmıştır. Bu anlamda pandomim, fikirlerin

ve duyguların kelimeler kullanılmadan, yani sözsüz olarak anlatılmasıdır.

Pandomim Etkinliği:

Pandomin çalışmaları çocukların ilgisini çekmekte ve onlar bu çalışmalara katılmaktan zevk

almaktadırlar.

Düşünceleri, duyguları ve yaşantıları sözler olmaksızın hareketlerle

anlatmak olarak tanımlanan pandomim; işaret, tavır ve hareketlerle ifadeye

yarayan sözsüz tiyatro oyunu olarak da ifade edilebilir.

Pandomim, genellikle bir öyküyü sadece vücut hareketleriyle iletme sanatı

ya da aracıdır. Jest ve hareket konuşmadan önce gelir. Küçük çocuklar istediklerini,

ihtiyaçlarını hatta korkularını kelimelerle tam olarak ifade etmeyi öğrenmeden

önce jest ve hareketlerle bildirirler.

Pandomimin en büyük faydalarından biri de çocuğun, ifade edilmesi

gereken duygu, ruh durumu, ana fikir üzerinde düşünmesini teşvik etmesidir. Okul

öncesi ve ilkokulun birince devresinde (6-9 yaş)olduğu gibi ikinci devresinde de

kullanılır.