AÖF DERS NOTLARINA HOŞ GELDİN!

Ders notlarına erişmek için lütfen ücretsiz kayıt olunuz.

Ücretsiz Kayıt ol!

FİNAL Sömürgecilik Tarihi (Avrupa-Amerika) Final Ders Notu

Administrator
Yönetici
Mesajlar
255
Tepkime puanı
24
Puanları
18
SÖMÜRGECİLİK TARİHİ (AFRİKA – ASYA)

ÜNİTE – 4 İNGİLİZ SÖMÜRGECİLİĞİ

  • İngiltere’den bağımsızlığını kazanan devletler; İngiliz Uluslar Topluluğu’na (Commonwealth) üyedir.
  • İngiltere’nin sömürge aşamaları;
  • 1763 Paris Anlaşmasına kadar olan gelişme dönemi
  • 19. y.y. ortalarına kadar gelen ilhak ve yerleşme dönemi
  • I. Dünya Savaşına kadar olan modern emperyalizm dönemi
  • 1945’e kadar gelen tutunma dönemi
  • İngiltere, deniz aşırı seferlere; I. Elizabeth zamanında başlamıştır
  • İngiltere’nin, tüm dünyaya üstünlüklerini kabul ettirdiği Çin ve Osmanlı’dan, imtiyazları I. Victoria döneminde almıştır.
  • İngiltere sömürgeciliğinin ilk şirketi; İngiliz Doğu Hindistan Şirketi’dir. İlk seferinin Doğu Hint Adaları’na (Malezya – Endonezya) yapmıştır.
  • İngiltere’nin 19. y.y. ‘da direkt ticaret tekelini eline geçirdiği ülke; Çin’dir. (Afyon Savaşları ile)
  • Dominyon ülkeler; Kanada, Yeni Zelanda, Avustralya, Güney Afrika’daki bazı ülkeler.
  • Hintlilerin yönetime alınmasını içeren kanun; Indian Civil Service.
  • 18. y.y. ‘dan itibaren İngiliz sömürgesine karşı direnenler; Tipu Sultan, Albay Urabi, Mehdi Muhammed, İttihat-ı İslam Hareketi.


  • ÜNİTE – 5 RUS SÖMÜRGECİLİĞİ
  • Kazan Hanı Safa Giray’ın ölümünden sonra taht kavgalarından faydalanarak iç işlerine karışan çar; IV. İvan’dır.
  • Astrahan Hanlığının 371’de alınması ile Türklerin yerleştiği İdil Nehri doğduğu yerden denize döküldüğü yere kadar Rus hâkimiyetine girdi.
  • Astrahan Hanlığında faaliyet gösteren Türk boyları; Peçenekler, Kumanlar, Hazarlar, Cuçi Ulusu.
  • Kazan Vilayetinin Rus egemenliğindeki sınır daraltmalarını gerçekleştiren yöneticiler; II. Katarina ve I. Petro.
  • 16. y.y. ‘da Sibirya’yı işgale gelen Güney Rusyalı yağmacı topluluk Kozaklardır.
  • Rus Knezliği, 1472 yılında III. İvan zamanında, Bizans etkisine girmiştir.
  • Ruslar, Tatarlara karşı mücadele edip, bağımsızlıklarını kazanmışlardır.
  • IV. İvan’ın ele geçirdiği yerler; Kazan, Astrahan, Kuzey Kafkasya, Başkurtlar.
  • Başkurtlar; Kazan Hanlığına olan düşmanlıklarından dolayı, kendi istekleri ile Rus hâkimiyetine girmiştir.
  • Ortodoks Tatarlara verilmiş, “vaftiz edilmiş” anlamına gelen kelime; Kreşin.
  • Rusların 17. y.y. ‘da zenginleşmesini ve 18. y.y. ‘da savaşlarda başarılı olması; Sibirya’da demiri keşfetmeleri ile olmuştur.
  • Rusya’nın tatlı su kaynakları; Yenisey Nehri, Baykal Gölü, Amur Nehri, Lena Nehri’dir.
  • Ruslar, Batı Türkistan’a 1882 Aşkabat İşgali ile hâkim olmuşlardır.
  • Kazakistan Türklerinin, Makedonyalı İskender ile beraber Türkistan’a gelen halkların devamı olduğunu N.P. Ostroumov iddia etmiştir.
  • Kazak halkının mensup olduğu millet; Slavlardır.

ÜNİTE – 6 DİĞER SÖMÜRGECİ ÜLKELER (ALMANYA, İTALYA, BELÇİKA)

  • 1870 Sedan ’da Fransa – Prusya arasında çıkan savaşın sonuçları;
  • Fransa’da Napolyon tahttan indi, III. Cumhuriyet ilan edildi
  • Alsace – Lorraine, Almanya’ya kaldı
  • Bavyera Kralı I. Wilhelm’i Alman Kralı ilan etti.
  • 1871 Almanya İmparatorluğu resmen kurulmuş oldu
  • İtalyan Birliğinin sağlanma aşamaları;
  • Paris Kongresinde ilk kez İtalyan Birliği konu oldu (1856)
  • 1859 İtalya – Avusturya Savaşında Fransa, İtalya’yı destekledi
  • Zürih Barış Anlaşması ile Lombardiya, İtalya’ya; Venedik, Avusturya’ya bırakıldı
  • Toskana, Parma, Bologna gibi devletler, İtalya’ya katıldılar
  • İtalya’nın birlik kurmasındaki sebepler;
  • Ulusçuluk akımının yayılması ve ulusçuların baskısı
  • Dışarıdan gelen baskılar
  • Halkın birliği istemesi
  • Venedik ve civarı, Viyana Anlaşması ile İtalya’ya bırakıldı.
  • Niederland Devleti’nin kuruluş aşamaları;
  • 15. y.y. ‘da Bourgogne Hanedanından Avusturya’nın Habsburg Hanedanına geçti
  • 17. y.y. ‘da Avusturya’da koyu Protestan karşıtı İspanya’ya geçti
  • 1648 yılında Hollanda Cumhuriyeti kuruldu, Belçika’nın güneyi İspanya’ya kaldı
  • Belçika önce Avusturya’ya Fransız İhtilali sonrasında Camp-Formio Anlaşması ile Fransa’ya kaldı ve bu anlaşma ile bağımsızlığını elde etti
  • Belçika ve Hollanda, Koalisyon Savaşları ile birleşerek Niederland Devleti’ni kurdu (Viyana Kongresinde)
  • Modern öncesi son savaş; Otuz Yıl Savaşları’dır.
  • Otuz Yıl Savaşları sonrası Westfalya Anlaşması imzalanmıştır.
  • Piyomente’nin Avrupa siyasetinde yer bulduğu ilk savaş; Kırım Savaşı’dır.
  • Fransa ve İtalya arasında imzalanan Torino Anlaşması ile Nice ve Savoie, Fransa’ya verilirken, Fransa da İtalya birliğini kabul etmiştir.
  • 19. y.y. ‘da Afrika’yı keşfetmeye çıkan kâşifler;
  • Verney Lovertt Cameron
  • Pierra Brazza
  • Carlo Piaggia
  • Henry Morton Stanley
  • Belçikalı kâşif Stanley’e Kongo’da araştırma yapması için destek veren kuruluş; Uluslararası Afrika Derneği’dir.
  • 1919 Orts Milner Anlaşması’na göre; Belçika ile İngiltere toprak paylaşımı yapmıştır.
  • Almanya’nın imtiyaz şirketlerini gönderdiği yerler; Togo, Kamerun, Namibya, Tanganyika.
  • Almanya; Amerika ve Japonya ile Çin toprakları için mücadele etmiştir.
  • Fas üzerinde ticaret imtiyazı olan 13 ülkenin imzaladığı anlaşma; Madrid Konvansiyonu’dur.
 
Üst